Soạn bài Bạch tuộc SGK Ngữ Văn 7 tập 1 Cánh diều - chi tiết

Khi đọc truyện khoa học viễn tưởng, các em cần chú ý: Tác giả viết về ai, về sự kiện (đề tài) gì? Những yếu tố nào của văn bản cho biết tính chất tưởng tượng về một tương lai rất xa so với thời điểm tác phẩm ra đời?


1

Câu 1 (trang 60, SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Tác giả viết về ai, về sự kiện (đề tài) gì?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản, xác định lời kể của nhân vật, sự kiện chính được nhắc đến

Lời giải chi tiết:

Tác giả viết về cuộc chiến giữa những người trên tàu No-ti-lớt và bạch tuộc dưới đáy đại dương


2

Câu 2 (trang 60, SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Những yếu tố nào của văn bản cho biết tính chất tưởng tượng về một tương lai rất xa so với thời điểm tác phẩm ra đời?

Phương pháp giải:

Đọc kỹ văn bản và tìm những chi tiết không có thật trong thời điểm tác phẩm ra đời.

Lời giải chi tiết:

Yếu tố của văn bản cho biết tính chất tưởng tượng về một tương lai rất xa so với thời điểm tác phẩm ra đời là con tàu No-ti-lớt có khả năng lặn sâu tới đáy biển và những tiện nghi có trong con tàu.


3

Câu 3 (trang 60, SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Những yếu tố nào cho thấy người viết có những hiểu biết và dựa vào thành tựu của khoa học, không có các yếu tố thần kì, siêu nhiên như truyện truyền thuyết, cổ tích?

Phương pháp giải:

Đọc kỹ văn bản để tìm ra các chi tiết cho thấy hiểu biết của người viết

Lời giải chi tiết:

Yếu tố cho thấy người viết có những hiểu biết và dựa vào thành tựu của khoa học, không có các yếu tố thần kì, siêu nhiên như truyện truyền thuyết, cổ tích là những dẫn chứng có thật trong thực tế và căn cứ logic về cách mà con tàu hoạt động cùng các thiết bị có trên tàu.


4

Câu 4 (trang 60, SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Đọc trước văn bản Bạch tuộc và tìm hiểu thêm thông tin về tác giả Giuyn Véc-nơ, một trong những người được coi là “cha đẻ” của thể loại truyện khoa học viễn tưởng.

Phương pháp giải:

Tham khảo sách báo, internet

Lời giải chi tiết:

- Giuyn Véc-nơ (8/2/1828 - 24/3/1905), là nhà văn người Pháp nổi tiếng.

- Phong cách sáng tác: đi tiên phong trong thể loại văn học Khoa học viễn tưởng và được coi là một trong những “Cha đẻ” của thể loại này

- Tác phẩm tiêu biểu: Hành trình vào tâm Trái Đất (1864), Hai vạn dặm dưới biển (1870), Vòng quanh thế giới trong 80 ngày (1873)


1

Câu 1 (trang 61, SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Từ nhan đề Bạch tuộc, em hãy dự đoán nội dung chính của văn bản

Phương pháp giải:

Đọc nhan đề và dự đoán nội dung chính

Lời giải chi tiết:

Từ nhan đề Bạch tuộc, em dự đoán nội dung chính của văn bản viết về loài bạch tuộc sống dưới biển


2

Câu 2 (trang 61, SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Lời kể của nhân vật “tôi” ở đây có tác dụng gì?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản từ đầu đến “… biến mất

Lời giải chi tiết:

Lời kể của nhân vật “tôi” ở đây có tác dụng kể lại sự kiện từng diễn ra tại quần đảo Lu-cai


3

Câu 3 (trang 62, SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Chuyện gì xảy ra với con tàu?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ đoạn trích từ “Tàu No-ti-lớt bỗng dừng lại…Đèn trần bật sáng

Lời giải chi tiết:

Con tàu bỗng dừng lại, toàn thân rung lên, đứng yên không nhúc nhích, chân vịt không quay nữa


4

Câu 4 (trang 62, SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Tìm hiểu nghĩa của từ “giáp chiến”

Phương pháp giải:

Giải nghĩa từ “giáp chiến”

Lời giải chi tiết:

Giáp chiến nghĩa là tiến gần đến để giao tranh.


5

Câu 5 (trang 64, SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Cuộc giáp chiến kết thúc thế nào?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ đoạn từ “Cuộc chiến đấu kéo dài mười lăm phút…ứa lệ

Lời giải chi tiết:

Cuộc giáp chiến kết thúc khi lũ bạch tuộc chiến bại, phần bị chết, phần bị thương lặn xuống biển sâu


6

Câu 6 (trang 64, SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Tại sao mắt Nê-mô ứa lệ?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ đoạn từ “Cuộc chiến đấu kéo dài mười lăm phút…ứa lệ

Lời giải chi tiết:

Mắt Nê-mô ứa lệ vì ông vừa mất một người đồng hương của mình trong trận chiến với lũ quái vật bạch tuộc


1

Câu 1 (trang 64, SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Đoạn trích Bạch tuộc kể lại sự kiện gì? Theo em, tình huống nào trong văn bản được mô tả hấp dẫn nhất?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ đoạn trích, chú ý phần mở đầu văn bản

Lời giải chi tiết:

- Đoạn trích Bạch tuộc kể lại sự kiện tàu No-ti-lớt gặp và chiến đấu với những con quái vật bạch tuộc khổng lồ ở quần đảo Lu-cai.

- Theo em, tình huống hấp dẫn nhất được mô tả trong văn bản là tình huống giáp chiến của thủy thủ tàu No-ti-lớt với những con quái vật bạch tuộc


2

Câu 2 (trang 64, SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Nêu ra một số chi tiết cho thấy trí tưởng tượng rất phong phú của nhà văn về bạch tuộc.

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản, chú ý các chi tiết miêu tả bạch tuộc ở đoạn (2)

Lời giải chi tiết:

Một số chi tiết trong văn bản cho thấy trí tưởng tượng rất phong phú của nhà văn về bạch tuộc:

- Bạch tuộc dài tám mét, mắt màu xanh xám nhìn thẳng không động đậy với tám chân mọc dài gấp đôi thân và luôn uốn cong.

- Hai hàm răng bạch tuộc cứng cáp, giống cái mỏ vẹt bằng sừng, nhọn và rung lên bần bật mỗi khi thò ra khỏi mồm.

- Thân hình đồ sộ nặng hai mươi, hai lăm tấn, màu sắc thay đổi từ xám chỉ sang nâu đỏ.

→ Có thể thấy, đây là một con bạch tuộc khổng lồ với các bộ phận đáng sợ, đe dọa trực tiếp tới tính mạng của người trên tàu cũng như các sinh vật khác dưới đáy đại dương


3

Câu 3 (trang 64, SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Những chi tiết nào trong đoạn trích Bạch tuộc cho thấy người viết có những hiểu biết dựa vào thành tựu của khoa học?

Phương pháp giải:

Đọc kỹ văn bản và tìm các chi tiết phù hợp.

Lời giải chi tiết:

Những chi tiết trong đoạn trích Bạch tuộc cho thấy người viết có những hiểu biết dựa vào thành tựu của khoa học:

- Tác giả đưa ra những miêu tả về thiên nhiên như: từ đáy biển nổi lên những mỏm đá lớn dựng đứng, phủ đầy những loài tảo khổng lồ.

- Kể ra một số thiết bị trên tàu với đặc điểm và chức năng phù hợp logic, là thành tựu của các môn khoa học như: các loại súng bắn, tàu chạy bằng chân vịt, khả năng lặn sâu và chiến đấu của con tàu,...


4

Câu 4 (trang 64, SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Lòng dũng cảm, tình yêu thương và tinh thần đồng đội được thể hiện trong câu chuyện như thế nào?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản và tìm câu trả lời

Lời giải chi tiết:

Lòng dũng cảm, tình yêu thương và tinh thần đồng đội được thể hiện qua việc mọi người cùng nhau dùng vũ khí chiến đấu với con quái vật, không ai nề hà run sợ hay lùi bước. Tình yêu thương còn thể hiện qua thái độ nuối tiếc, xót thương khi có người bị mất tích sau cuộc chiến khốc liệt.


5

Câu 5 (trang 64, SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Nhân vật nào trong văn bản Bạch tuộc để lại cho em nhiều ấn tượng nhất? Hãy miêu tả (khoảng 4-5 dòng) hoặc vẽ trên giấy chân dung nhân vật này

Phương pháp giải:

Miêu tả về nhân vật mà em ấn tượng nhất.

Lời giải chi tiết:

Nhân vật mà em ấn tượng nhất trong văn bản là thuyền trưởng Nemo. Trong tưởng tượng của em, Nemo là một người đàn ông cao lớn, khỏe mạnh với vầng trán cao và ánh mắt sáng. Ông đã điều khiển cả con tàu, yêu thương gắn bó từng con người và bộ phận của chiếc tàu kỳ diệu đã giúp họ khám phá vô số những bí mật dưới đáy đại dương.


6

Câu 6 (trang 64, SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Từ câu chuyện trên, em rút ra bài học gì khi gặp những tình huống khó khăn và thử thách nguy hiểm trong cuộc sống?

Phương pháp giải:

Nêu suy nghĩ của em sau khi đọc xong câu chuyện

Lời giải chi tiết:

Câu chuyện tiếp thêm dũng khí, dạy em bài học về lòng dũng cảm, kiên cường và tinh thần đồng đội khi gặp những tình huống khó khăn thử thách trong cuộc sống. Chỉ cần kiên trì và đoàn kết cùng chiến đấu, chúng ta sẽ có sức mạnh phi thường để vượt qua hoạn nạn.