Miền Bắc và Đông Bắc Bắc Bộ có tính chất nhiệt đới giảm mạnh, mùa đông lạnh nhất cả nước.

Mùa đông lạnh giá, mưa phùn, gió bắc, lượng mưa nhỏ là nét nổi bật của thiên nhiên ở đây. Một năm có trên 20 đợt gió mùa cực đới tràn về. Mùa đông đến sớm và kết thúc muộn. Nhiệt độ thấp nhất có thể xuống dưới 0°c ở miền núi và dưới 5°C ở đồng bằng.
Mùa hạ nóng ẩm và mưa nhiều. Đặc biệt tiết mưa ngâu vào giữa hạ (tháng 8) mang lại lượng mưa lớn cho khu vực đồng bằng sông Hồng.
Mùa đông lạnh đã tạo điều kiện cho sinh vật ưa lạnh cận nhiệt đới phát triển, nhất là rau-màu, hoa quả vụ đông - xuân. Song cần đề phòng sương muối, sương giá và hạn hán xảy ra.