Lý thuyết về amino axit.

Lý thuyết về amino axit.

Kiến thức trọng tâm

- Khái niệm: Amino axit là hợp chất hữu cơ tạp chức, phân tử chứa đồng thời nhóm amino ( NH₂ ) và nhóm cacboxyl ( COOH).

- Danh pháp: tên axit cacboxylic tương ứng + amino + số hoặc chữ cái Hi Lạp chỉ vị trí của nhóm NH₂ trong mạch.

- Cấu tạo phân tử: Tồn tại dưới dạng ion lưỡng cực: H₂N-R-COOH → H₃N⁺-R-COO^-

- Tính chất vật lý: thường là chất rắn kết tinh, tương đối dễ tan trong nước và có nhiệt độ nóng chảy cao

- Tính cất hóa học:

+ Tính chất lưỡng tính: Các amin đều phản ứng với axit vô cơ mạnh và bazo mạnh sinh ra muối tương ứng

+ Tính lưỡng tính axit - bazơ: tùy vào số gốc NH₂ và COOH trong phân tử amino axit mà khiến cho quỳ chuyển sang màu hồng ( nhiều gốc COOH hơn) hay chuyển sang màu xanh ( nhiều gốc NH₂ hơn)

+ Phản ứng este hóa: Tương tự như axit cacboxylic, amino axit cũng có phản ứng với ancol (xt: H⁺) tạo este

+ Phản ứng trùng ngưng của ε và ω-amino axit tạo polime thuộc loại poliamit

nH₂N – [CH₂]₅-COOH  \(\xrightarrow{{{t^o}}}\)  -(NH – [CH₂]₅ – CO)-_n + nH₂O

Axit - aminocaproic                                                      policaproamit

- Ứng dụng: 

+ Là những hợp chất cơ sở kiến tạo nên các protein của cơ thể sống

+ Được dùng phổ biến trong đời sống: dùng làm gia vị thức ăn, thuốc hỗ trợ thần kinh, thuốc bổ gan,...

+ Dùng trong CN: sản xuất tơ nilon,...