Bài 44. Sự phát sinh và phát triển sự sống trên trái đất trang 208, 209, 210 Khoa học tự nhiên 9 Cánh diều

MĐ

Trả lời câu hỏi Mở đầu trang 208 SGK KHTN 9 Cánh diều

Trái đất là hành tinh có sự sống. Vậy sự sống bắt nguồn từ đâu?

Phương pháp giải:

Lý thuyết sự phát sinh và phát triển sự sống trên Trái Đất.

Lời giải chi tiết:

Hiện nay, thuyết phổ biến nhất về nguồn gốc sự sống là "thuyết tiến hóa hóa học", tức là sự sống bắt nguồn từ các phản ứng vật lý và hóa học của các chất vô cơ, khoáng chất và hợp chất hữu cơ trên Trái Đất.

CH

Trả lời câu hỏi trang 208 SGK KHTN 9 Cánh diều

Quan sát hình 44.1, trình bày khái quát quá trình phát triển của thế giới sinh vật trên Trái Đất.

Phương pháp giải:

Quan sát hình 44.1

Lời giải chi tiết:

Quá trình tiến hóa của sự sống trên Trái Đất được chia làm 3 giai đoạn: tiến hóa hóa học, tiến hóa tiền sinh học và tiến hóa sinh học.

- Tiến hóa hóa học: là giai đoạn tiến hóa hình thành nên các hợp chất hữu cơ từ các chất vô cơ.

- Tiến hóa tiền sinh học: là giai đoạn hình thành nên các tế bào sơ khai và hình thành nên những tế bào sống đầu tiên.

- Tiến hóa sinh học: là giai đoạn tiến hóa từ những tế bào sống đầu tiên hình thành nên các loài sinh vật như ngày nay.

CH 1

Trả lời câu hỏi 1 trang 209 SGK KHTN 9 Cánh diều

Quan sát hình 44.2, hãy trình bày quá trình hình thành tế bào nhân thực từ tế bào nhân sơ.

Phương pháp giải:

Quan sát hình 44.2

Lời giải chi tiết:

- Tế bào nhân sơ → màng sinh chất gấp nếp hình thành hệ thống màng trong trễ bào → cộng sinh của vi khuẩn hiếu khí dị dưỡng → tế bào nhân thực dị dưỡng

- Tế bào nhân sơ → màng sinh chất gấp nếp hình thành hệ thống màng trong trễ bào → cộng sinh của vi khuẩn hiếu khí dị dưỡng → cộng sinh của vi khuẩn quang hợp → tế bào nhân thực tự dưỡng.

CH 2

Trả lời câu hỏi 2 trang 209 SGK KHTN 9 Cánh diều

Quan sát hình 43.3, trình bày sự xuất hiện và sự đa dạng hóa của sinh vật đa bào.

Phương pháp giải:

Quan sát hình 43.3

Lời giải chi tiết:

- Tế bào sơ khai → Sinh vật nhân sơ → Sinh vật nhân thực đơn bào → Sinh vật nhân thực đa bào 

- Do chọn lọc tự nhiên theo nhiều hướng khác nhau hình thành các giới sinh vật nhân thực đa bào khác nhau: thực vật, nấm, động vật.

LT

Trả lời câu hỏi Luyện tập trang 210 SGK KHTN 9 Cánh diều

Các nhà khoa học thấy rằng, quanh các miệng núi lửa dưới đáy đại dương vẫn có quá trình hình thành các chất hữu cơ từ các chất vô cơ. Theo em, liệu quá trình tiến hóa các hợp chất này có hình thành nên tế bào sơ khai không? Vì sao?

Phương pháp giải:

Lý thuyết sự phát sinh sự sống trên Trái Đất

Lời giải chi tiết:

Quá trình tiến hóa các hợp chất này không hình thành nên tế bào sơ khai vì chúng không có khả năng trao đổi chất với môi trường.

CH

Trả lời câu hỏi trang 210 SGK KHTN 9 Cánh diều

Dựa vào hình 43.4, trình bày khái quát sự hình thành loài người.

Phương pháp giải:

Quan sát hình 43.4

Lời giải chi tiết:

Từ loài vượn người cổ đại Dryopithecidae đã phân hóa thành nhiều loài khác nhau, trong đó có nhánh tiến hóa thành loài Homo habilis (người khéo léo, có bộ não khá phát triển 575 cm; biết sử dụng công cụ bằng đá); từ loài này hình thành nên nhiều loài khác trong đó có loài Homo erectus (người đứng thẳng) và tiếp đến là người hiện đại Homo sapiens và loài gần gũi với loài người hiện đại là Homo neanderthalensis (đã bị loài hiện đại cạnh tranh và làm tuyệt chủng cách đây khoảng 30.000 năm).

VD

Trả lời câu hỏi Vận dụng trang 211 SGK KHTN 9 Cánh diều

Tìm hiểu 1 số bằng chứng cho thấy mối quan hệ gần gũi giữa người và tinh tinh.

Phương pháp giải:

Tìm hiểu trong sách, báo, internet,...

Lời giải chi tiết:

- Tinh tinh cũng có những cư xử đạo đức giống người.

- ADN của tinh tinh so với ADN của con người giống nhau đến khoảng 70%.