Bài 44. Nhiễm sắc thể giới tính và cơ chế xác định giới tính trang 191, 192, 193 Khoa học tự nhiên 9 Kết nối tri thức

MĐ

Trả lời câu hỏi Mở đầu trang 191 SGK KHTN 9 Kết nối tri thức

Một cặp vợ chồng có thể sinh con trai hoặc con gái. Theo em, giới tính của con do bố hay mẹ truyền cho? Giải thích.

Phương pháp giải:

Bố có bộ NST giới tính là XY, mẹ có bộ NST giới tính là XX.

Lời giải chi tiết:

Giới tính do bố quyết định vì mẹ luôn luôn truyền cho con NST X.

CH

Trả lời câu hỏi trang 191 SGK KHTN 9 Kết nối tri thức

Đọc thông tin trên kết hợp quan sát hình 44.1, thực hiện các yêu cầu sau:

1. Nhận xét về số lượng, hình dạng của NST thường, NST giới tính.

2. Nêu khái niệm NST thường, NST giới tính.

Phương pháp giải:

Quan sát hình 44.1 kết hợp thông tin SGK KHTN 9 KNTT trang 191.

Lời giải chi tiết:

1.

- NST thường: có 22 cặp tương đồng

- NST giới tính: có 1 cặp, ở nữ là cặp NST tương đồng, ở nam là cặp NST không tương đồng.

2. 

- NST thường gồm nhiều cặp tương đồng, giống nhau giữa giới đực và giới cái, chứa các gene quy định tính trạng thường.

- NST giới tính thường có 1 cặp, tương đồng hoặc không tương đồng, khác nhau giữa giới đực và giới cái, có thể chứa các gene quy định giới tính và các gene khác.

CH

Trả lời câu hỏi trang 192 SGK KHTN 9 Kết nối tri thức

Quan sát hình 44.2 và đọc thông tin trên, thực hiện các yêu cầu sau:

1. Trình bày cơ chế xác định giới tính ở người.

2. Giải thích vì sao trong thực tế, tỉ lệ bé trai và bé gái sơ sinh xấp xỉ 1:1.

Phương pháp giải:

Quan sát hình 44.2

Lời giải chi tiết:

1.

- Cơ chế xác định giới tính là sự phân li của cặp NST giới tính trong quá trình phát sinh giao tử và được tổ hợp lại qua quá trình thụ tinh.

- Cơ thể mẹ giảm phân cho ra 1 loại trứng: mang NST 22A + X và 3 thể cực → giới đồng giao tử.

- Cơ thể bố giảm phân cho ra 4 tinh trùng thuộc 2 loại là: NST 22A + X và NST 22A + Y → giới dị giao tử.

2. Trong thụ tinh, giao tử X của mẹ kết hợp với giao tử (X và Y) của bố tạo ra hợp tử: XX (con gái) và XY (con trai) với tỷ lệ xấp xỉ 1 : 1 → cân bằng giới tính.

CH

Trả lời câu hỏi trang 193 SGK KHTN 9 Kết nối tri thức

Nêu những yếu tố ảnh hưởng đến sự phân hóa giới tính và lấy thêm ví dụ.

Phương pháp giải:

Lý thuyết những yếu tố ảnh hưởng đến sự phân hóa giới tính.

Lời giải chi tiết:

- Yếu tố môi trường trong cơ thể: hormone sinh dục,...

- Yếu tố môi trường ngoài: nhiệt độ, ánh sáng,...

Ví dụ: Ở loài rùa: trứng được ủ ở nhiệt độ < 280C sẽ nở thành con đực; trên 320C sẽ nở thành con cái.