A. Hoạt động cơ bản - Bài 32C: Viết bài văn tả cảnh

Câu 1

Thi điền nhanh dấu câu

- Trao đổi, điền nhanh dấu câu vào ô trống trong mẩu chuyện dưới đây. Viết kết quả ra bảng nhóm theo số thứ tự.

M: 1 – dấu phẩy

- Đại diện nhóm đọc mẩu chuyện trước lớp sau khi đã điền dấu câu (lưu ý đọc cả dấu câu)

Phương pháp giải:

Em suy nghĩ rồi điền dấu câu thích hợp vào chỗ trống.

Lời giải chi tiết:

Đợi ô tô qua

Tan học, thấy cu Tí chần chừ mãi không đi về (,) một chị lớp 5 hỏi (:)

- Sao em chưa về (?)  

- Bà dặn em khi nào thấy ô tô qua mới được sang đường (.)  

- Cổng trường mình có bao giờ ô tô chạy qua đâu (.)  

Tí rân rấn nước mắt (:) 

- Chính vì thế nên em không về được (.)  

Câu 2

a) Đọc thầm những kiến thức cần ghi nhớ về dấu hai chấm:

b) Viết vào vở tác dụng của dấu hai chấm trong mỗi trường hợp dưới đây:

Phương pháp giải:

Tác dụng của dấu hai chấm:

- Đặt cuối câu để dẫn lời nói trực tiếp của nhân vật.

- Báo hiệu bộ phận câu đứng sau nó là lời giải thích cho bộ phận đứng trước.

Lời giải chi tiết:

Câu 3

Cần điền dấu hai chấm vào chỗ nào trong các khổ thơ, câu văn dưới đây:

a. Trận đánh đã bắt đầu

Quân ta ào lên trước

Một tên giặc ngã nhào

Chết rồi, không dậy được.

Chết là không nhúc nhích

Sao nó cứ lồm cồm?

Tính ăn gian chẳng thích

Chơi thật thà vui hơn.

Thằng giặc cuống cả chân

Nhăn nhó kêu rối rít

-  Đồng ý là tao chết

Nhưng đây... tổ kiến vàng !

(Theo Định Hải)

b.  Tôi đã ngửa cổ suốt một thời mới lớn để chờ đợi một nàng tiên áo xanh bay xuống từ trời và bao giờ cũng hi vọng khi tha thiết cầu xin "Bay đi, diều ơi ! Bay đi !"

(Theo Tạ Duy Anh)

c. Từ Đèo Ngang nhìn về hướng nam, ta bắt gặp một phong cảnh thiên nhiên kì vĩ phía tây là dãy Trường Sơn trùng điệp, phía đông là biển cả bao la, ở giữa là một vùng đồng bằng biếc xanh màu lục diệp.

(Theo Văn Nhĩ)

Phương pháp giải:

a) Em chú ý đặt dấu hai chấm trước lời nói của tên giặc.

b) Em chú ý đặt dấu hai chấm trước lời nói của nhân vật.

c) Em chú ý đặt dấu hai chấm trước phần giải thích phía sau.

Lời giải chi tiết:

a) Đặt dấu chấm vào đoạn thơ như sau:

Thằng giặc cuống cả chân,

Nhăn nhó kêu rối rít:

-  Đồng ý là tao chết

Nhưng đây... tổ kiến vàng !

⟶ Dấu hai chấm dẫn lời nói trực tiếp của nhân vật.

b)   Tôi đã ngửa cổ suốt một thời mới lớn để chờ đợi...khi tha thiết cầu xin: “Bay đi, diều ơi! Bay đi!”

⟶ Dấu hai chấm dẫn lời nói trực tiếp của nhân vật.

c)   Từ Đèo Ngang nhìn về hướng nam, ta bắt gặp một phong cảnh thiên nhiên kì vĩ: phía tây là dãy Trường Sơn trùng điệp, phía đông là...

⟶ Dấu hai chấm báo hiệu bộ phận câu đứng sau nó là lời giải thích cho bộ phận đứng trước.

Câu 4

a) Đọc mẩu chuyện vui dưới đây:

Thiên đàng (thiên đường): theo quan niệm của một số tôn giáo, là nơi linh hồn người tốt được hưởng mọi sự sung sướng, ngược lại với địa ngục là nơi đày đoạ linh hồn người có tội.

b) Trả lời câu hỏi

- Trong mẩu chuyện vui trên, người bán hàng hiểu lầm ý của khách như thế nào?

- Để người bán hàng khỏi hiểu lầm, ông khách cần thêm dấu gì vào tin nhắn của mình. Dấu đó đặt sau chữ nào?

c) Đọc lại mẩu chuyện vui sau khi đã đặt đúng dấu câu

Phương pháp giải:

Em đọc thật kĩ tin nhắn mà người khách gửi cho người bán hàng.

Lời giải chi tiết:

*   Tin nhắn của ông khách: Xin ông làm ơn ghi thêm nếu còn chỗ linh hồn bác sẽ được lên thiên đàng. (hiểu là nếu còn chỗ viết trên băng tang)

*   Người bán hàng hiểu lầm ý của khách nên ghi trên dải băng tang: Kính viếng bác X. Nếu còn chỗ, linh hồn bác sẽ được lên thiên đàng.

*    Để người bán hàng khỏi hiểu lầm, ông khách cần đặt thêm dấu gì vào tin nhắn, dấu đó đặt sau chữ nào?

- Xin ông làm ơn ghi thêm nếu còn chỗ: linh hồn bác sẽ được lên thiên đàng.