Bài 7. Đánh giá công nghệ trang 36, 37, 38, 39 SGK Công nghệ 10 Cánh diều

Khi cần mua một chiếc xe đạp, em sẽ lựa chọn dựa trên tiêu chí nào? Vì sao phải đánh giá công nghệ? Để đánh giá một công nghệ cần phải dựa vào những tiêu chí nào?


Câu hỏi tr 36

Mở đầu

Khi cần mua một chiếc xe đạp, em sẽ lựa chọn dựa trên tiêu chí nào?

Lời giải chi tiết:

Khi cần mua một chiếc xe đạp, em sẽ lựa chọn dựa trên chất lượng sản phẩm, tính năng, thẩm mĩ - kiểu dáng, hiệu quả sử dụng và giá thành để phù hợp điều kiện kinh tế của bản thân.

Câu hỏi

Vì sao phải đánh giá công nghệ? Để đánh giá một công nghệ cần phải dựa vào những tiêu chí nào?

Phương pháp giải:

- Mục đích của việc đánh giá công nghệ là: lựa chọn công nghệ, điều chỉnh và kiểm soát công nghệ; xây dựng cơ sở dữ liệu về công nghệ.

- Thường đánh giá công nghệ dựa trên bốn tiêu chí cơ bản sau:

   + Hiệu quả

   + Độ tin cậy

   + Tính kinh tế

   + Môi trường

Lời giải chi tiết:

- Phải đánh giá công nghệ để: lựa chọn công nghệ, điều chỉnh và kiểm soát công nghệ; xây dựng cơ sở dữ liệu về công nghệ.

- Để đánh giá một công nghệ cần phải dựa vào những tiêu chí:

   + Hiệu quả

   + Độ tin cậy

   + Tính kinh tế

   + Môi trường

Câu hỏi

Hãy nêu ví dụ về công nghệ đáp ứng tiêu chí hiệu quả, tiêu chí độ tin cậy

Phương pháp giải:

+ Công nghệ dệt thủ công thì năng suất thấp, chất lượng không đồng đều, giá thành cao và phụ thuộc vào tay nghề người dệt nên hiệu quả không cao. Ngược lại, công nghệ dệt bằng máy cho năng suất cao, chất lượng đồng đều, cho hiệu quả cao.

+ Máy tiện CNC cho độ tin cậy cao hơn máy tiện vạn năng. Máy tiện vạn năng thì chất lượng sản phẩm phụ thuộc rất nhiều vào kinh nghiệm và tay nghề của người thợ. Ngược lại, trên máy tiện CNC, người vận hành cần được đào tạo về mặt chuyên môn, nhưng vận hành và sử dụng đơn giản.

Lời giải chi tiết:

- Ví dụ về công nghệ đáp ứng tiêu chí hiệu quả:

Công nghệ dệt thủ công cho năng suất thấp, chất lượng không đồng đều, giá thành cao và phụ thuộc vào tay nghề người dệt nên hiệu quả không cao. Ngược lại, công nghệ dệt bằng máy cho năng suất cao, chất lượng đồng đều, cho hiệu quả cao.

- Ví dụ về công nghệ đáp ứng tiêu chí độ tin cậy:

Máy tiện CNC cho độ tin cậy cao hơn máy tiện vạn năng. Máy tiện vạn năng cho chất lượng sản phẩm phụ thuộc rất nhiều vào kinh nghiệm và tay nghề của người thợ. Ngược lại, trên máy tiện CNC, người vận hành cần được đào tạo về mặt chuyên môn, nhưng vận hành và sử dụng đơn giản.


Câu hỏi tr 37

Câu hỏi

1. Dựa vào đâu để đánh giá tính kinh tế của một công nghệ?

2. Nêu ví dụ về công nghệ đáp ứng tiêu chí hiệu quả kinh tế?

Phương pháp giải:

- Tiêu chí tính kinh tế liên quan đến giá thành của công nghệ như: chi phí đầu tư ban đầu, chi phí vận hành, bảo dưỡng hệ thống, tuổi đời công nghệ. Khi quyết định lựa chọng một công nghệ nào đó cần phải tính đến hiệu quả kinh tế, thời gian thu hồi vốn.

- Ví dụ: Công nghệ sản xuất ô tô trên dây chuyền sản xuất tự động mặc dù chi phí ban đầu cao nhưng cho sản lượng lớn, chất lượng tốt nên thời gian thu hồi vốn ngắn mang lại hiệu quả kinh tế.

Lời giải chi tiết:

1. Để đánh giá tính kinh tế của một công nghệ, dựa vào:

   + Giá thành của công nghệ như: chi phí đầu tư ban đầu, chi phí vận hành, bảo dưỡng hệ thống, tuổi đời công nghệ 

   + Hiệu quả kinh tế

   + Thời gian thu hồi vốn

2. Ví dụ về công nghệ đáp ứng tiêu chí hiệu quả kinh tế:

Công nghệ sản xuất ô tô trên dây chuyền sản xuất tự động mặc dù chi phí ban đầu cao nhưng cho sản lượng lớn, chất lượng tốt nên thời gian thu hồi vốn ngắn mang lại hiệu quả kinh tế.

Câu hỏi

1Vì sao tiêu chí môi trường đóng vai trò quan trọng trong lựa chọn công nghệ?

2. Hãy nêu một số ví dụ về công nghệ tác động đến môi trường.

Phương pháp giải:

+ Mỗi công nghệ sản xuất đều ít nhiều ảnh hưởng đến môi trường. Tiêu chí môi trường cho biết mức độ ảnh hưởng của công nghệ mới đến môi trường sống và biện pháp xử lí chất thải.

+ Ví dụ: Khi đánh giá công nghệ sản xuất giấy, mía đường, xi măng,.. cần xét tới khâu xử lí chất thải ra môi trường. Nếu công nghệ nào xử lí chất thải kém, gây ô nhiễm môi trường thì sẽ không chọn.

Lời giải chi tiết:
1. Tiêu chí môi trường đóng vai trò quan trọng trong lựa chọn công nghệ vì:

Mỗi công nghệ sản xuất đều ít nhiều ảnh hưởng đến môi trường. Tiêu chí môi trường cho biết mức độ ảnh hưởng của công nghệ mới đến môi trường sống và biện pháp xử lí chất thải.

2. Ví dụ về công nghệ tác động đến môi trường là:

Khi đánh giá công nghệ sản xuất giấy, mía đường, xi măng,.. cần xét tới khâu xử lí chất thải ra môi trường. Nếu công nghệ nào xử lí chất thải kém, gây ô nhiễm môi trường thì sẽ không chọn.

Luyện tập

Để đánh giá và lựa chọn công nghệ thì theo em tiêu chí nào quan trọng nhất? Vì sao?

Phương pháp giải:

- Thường đánh giá công nghệ dựa trên bốn tiêu chí cơ bản sau:

   + Hiệu quả

   + Độ tin cậy

   + Tính kinh tế

   + Môi trường

Lời giải chi tiết:

Để đánh giá và lựa chọn công nghệ thì theo em tiêu chí hiệu quả quan trọng nhất, vì nó đảm bảo công nghệ lựa chọn đáp ứng được yêu cầu của người sử dụng công nghệ.


Câu hỏi tr 39

Câu hỏi

1. Vì sao phải đánh giá sản phẩm công nghệ?

2. Để đánh giá một sản phẩm công nghệ người ta dựa vào những tiêu chí nào?

Phương pháp giải:

- Mục đích của việc đánh giá sản phẩm công nghệ nhằm lựa chọn sản phẩm công nghệ phù hợp.

- Để đánh giá một sản phẩm công nghệ cần dựa vào 6 tiêu chí sau:

   + Tính năng sử dụng

   + Độ bền

   + Thẩm mĩ

   + Giá thành

   + Môi trường

   + Dịch vụ bảo dưỡng, chăm sóc khách hàng.

Lời giải chi tiết:

1. Phải đánh giá sản phẩm công nghệ để lựa chọn sản phẩm công nghệ phù hợp.

2. Để đánh giá một sản phẩm công nghệ, người ta dựa vào những tiêu chí:

   + Tính năng sử dụng

   + Độ bền

   + Thẩm mĩ

   + Giá thành

   + Môi trường

   + Dịch vụ bảo dưỡng, chăm sóc khách hàng.

Luyện tập

1. Đánh giá quạt điện ở hình 7.3

Phương pháp giải:

- Để đánh giá một sản phẩm công nghệ cần dựa vào 6 tiêu chí sau:

   + Tính năng sử dụng

   + Độ bền

   + Thẩm mĩ

   + Giá thành

   + Môi trường

   + Dịch vụ bảo dưỡng, chăm sóc khách hàng.

Lời giải chi tiết:

Đánh giá quạt điện ở hình 7.3

   + Tiêu chí 1- Tính năng sử dụng: Quạt dùng để làm mát, rất cần thiết trong thời tiết mùa hè nắng nóng. Ngoài ra nó còn rất tiết kiệm điện, độ tiết kiệm điện năng được đánh giá 4/5* và có công suất cao – 46W nên khả năng làm mát sẽ rất tốt, có chức năng điều khiển từ xa nên rất tiện lợi.

   + Tiêu chí 2 - Độ bền: Quạt cây thường có độ bền cao, quạt cây ở đây chưa thấy thông tin cấp giấy chứng nhận của bộ công thương nên chưa đánh giá cụ thể được.

   + Tiêu chí 3 - Thẩm mỹ: Quạt có hình dáng gọn gàng - kích thước đường kính là 400mm, màu sắc trang nhã.

   + Tiêu chí 4 - Giá thành: 1 800 000 đồng, khá cao nhưng nhiều tính năng, có thể điều khiển từ xa nên khá ổn.

   + Tiêu chí 5 - Môi trường: Sản phẩm không gây gây ảnh hưởng đến môi trường và không gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe con người.

   + Tiêu chí 6 - Dịch vụ bảo dưỡng, chăm sóc khách hàng: Thời gian bảo hành là 24 tháng.

2. Tiêu chí nào là quan trọng đối với em và gia đình khi lựa chọn một sản phẩm công nghệ

Phương pháp giải:

- Để đánh giá một sản phẩm công nghệ cần dựa vào 6 tiêu chí sau:

   + Tính năng sử dụng

   + Độ bền

   + Thẩm mĩ

   + Giá thành

   + Môi trường

   + Dịch vụ bảo dưỡng, chăm sóc khách hàng.

Lời giải chi tiết:

Tiêu chí quan trọng đối với em và gia đình khi lựa chọn một sản phẩm công nghệ:

Tính năng, độ bền, giá thành và dịch vụ bảo dưỡng, chăm sóc khách hàng. Đó là những tiêu chí mà gia đình em thường quan tâm nhất khi lựa chọn một sản phẩm. 

Khi mua một sản phẩm thì ta cần xem nó có những tính năng gì cần thiết đối với nhu cầu sử dụng, độ bền có cao không vì chúng ta đều muốn sản phẩm sử dụng được lâu, không phải mất công mua đi mua lại nhiều lần giúp tiền kiệm thời gian công sức và tiền của. 

Đặc biệt giá thành phải hợp lí, phù hợp với điều kiện kinh tế của gia đình, chúng ta không thể nào mua một sản phẩm giá cao mà tính năng thấp, hay vượt quá điều kiện kinh tế của gia đình. Vì vậy giá thành hợp lí là điều rất quan trọng. 

Dịch vụ bảo dưỡng, chăm sóc khách hàng cũng là yếu tố chúng ta cần quan tâm, điều này là một cách để đảm bảo thời gian sử dụng của sản phẩm: nếu nó bị trục trặc hư hỏng, nhà sản xuất sẽ là người chịu trách nhiệm giúp chúng ta để có thể tiếp tục sử dụng sản phẩm. 

Vận dụng

Hãy đánh giá một sản phẩm công nghệ mà em đang có.

Phương pháp giải:

- Để đánh giá một sản phẩm công nghệ cần dựa vào 6 tiêu chí sau:

   + Tính năng sử dụng

   + Độ bền

   + Thẩm mĩ

   + Giá thành

   + Môi trường

   + Dịch vụ bảo dưỡng, chăm sóc khách hàng.

Lời giải chi tiết:

HS tự chọn lựa 1 sản phẩm công nghệ của mình và đánh giá 

Ví dụ: Nồi cơm điện

   + Tiêu chí 1- Tính năng sử dụng: Nồi có thể chứa 1,8l, phù hợp với gia đình 4 – 6 người. Ngoài ra nó còn rất tiết kiệm điện, hiệu suất năng lượng cao – 86,87, độ tiết kiệm điện năng được đánh giá 4/5* và có công suất – 700W nên khả năng làm nấu sẽ nhanh, có đa chức năng, có chống dính an toàn.

   + Tiêu chí 2 - Độ bền: Nồi được cấp giấy chứng nhận của bộ công thương nên sẽ khiến khách hàng an tâm hơn khi sử dụng, và cũng cần căn cứ vào chế độ bảo hành của sản phẩm  để đánh giá..

   + Tiêu chí 3 - Thẩm mỹ: Nồi có hình dáng gọn gàng, màu sắc đẹp, trang nhã.

   + Tiêu chí 4 - Giá thành: 903 000 đồng, khá vừa phải.

   + Tiêu chí 5 - Môi trường: Sản phẩm không gây gây ảnh hưởng đến môi trường và không gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe con người.

   + Tiêu chí 6 - Dịch vụ bảo dưỡng, chăm sóc khách hàng: Cần căn cứ vào thời gian bảo hành và chế độ bảo hành của nồi.