Bài 4 trang 135 SBT sử 10

Đề bài

Qua nội dung bài học, em hãy phác hoạ những nét chính của Cách mạng tư sản Pháp cuối thế kỉ XVIII.

- Giai đoạn 1: (từ ngày 14 - 7 - 1789 đến ngày 10 - 8 - 1792):

- Giai đoạn 2: (từ ngày 10 - 8 - 1792 đến ngày 2 - 6 - 1793):

- Giai đoạn 3: (từ ngày 2 - 6 - 1793 đến ngày 27 - 7 - 1794):

Lời giải chi tiết

Những nét chính của Cách mạng tư sản Pháp cuối thế kỉ XVIII:

* Giai đoạn 1 (từ ngày 14 - 7- 1789 đến ngày 10 - 8 - 1792): Cách mạng bùng nổ. Nền quân chủ lập hiến

- Sự kiện pháo đài Ba-xti, hiện thân của chế độ bạc nhược chuyên chế, bị lọt vào tay quần chúng cách mạng ngày 14 - 07 - 1789, đánh dấu sự sụp đổ của chế độ phong kiến đồng thời mở đầu cho chế độ tự do.

- Ngày 26 - 08 - 1789, quốc hội lập hiến thông qua hiến pháp, tuyên ngôn nhân quyền và dân quyền với khẩu hiệu nội chiến: “Tự do - bình đẳng - bác ái”, được coi là văn kiện khai tử cho chế độ cũ, đồng thời là cương lĩnh của chế độ mới. Đây là một văn kiện có giá trị lớn đối với nước Pháp và thế giới.

- Để xoa dịu phong trào đấu tranh của nông dân quốc hội lập hiến, đã ban hành các chính sách về ruộng đất, thủ công nghiệp và chính sách đối với nhà thờ. Tuy vậy tầng lớp đại tư sản vẫn lo sợ phong trào đấu tranh của nhân dân muốn thỏa hiệp với nhà vua Lu-I XVI.

- Ngày 03 - 09 - 1791, quốc hội lập hiến thông qua bản hiến pháp xác lập nền chuyên chính tư sản dưới hình thức quân chủ lập hiến, đại đa số nhân dân không có quyền chính trị, phụ nữ không có quyền bầu cử, công nhân không có quyền đình công, sau đó quốc hội tuyên bố tự giải tán nhường chỗ cho quốc hội lập pháp vừa mới được bầu theo quy định hiến pháp 1791.

- Đến năm 1791, những vấn đề cơ bản của cách mạng Pháp vẫn chưa được giải quyết, trước hết là vấn đề ruộng đất của nhân dân, tình hình đó cùng với sự can thiệp vào nước Pháp của liên quân Áo - Phổ và sự bất lực của phái lập hiến (liên tiếp thua trận do không kiên quyết chiến đấu và do nội phản). Sự sụp đổ của phái lập hiến và sự nắm quyền của tầng lớp Tư sản công thương nghiệp Girôngđanh.

* Giai đoạn 2 (từ ngày 10 - 8 - 1792 đến ngày 2 - 6 - 1793): Tư sản công thương cầm quyền. Nền cộng hòa được thành lập:

- Phái Girôngđanh thực hiện một số chính sách quan trọng như:

+ Đẩy lùi được sự can thiệp của Áo – Phổ 1792.

+ Tuyên bố thành lập nền cộng hòa 1792 và xử tử vua Lu-I XVI năm 1793.

+ Tuy nhiên, đây là giai đoạn mâu thuẫn trong giai cấp Tư sản nảy sinh. Đặc biệt là mâu thuẫn giữa giai cấp tư sản và quần chúng nhân dân trở nên gay gắt chủ yếu do không giải quyết vấn đề ruộng đất cho nhân dân.

+ Trong khi đó nền cộng hòa Pháp đứng trước thách thức rất to lớn, cùng lúc phải đối phó nạn thù trong giặc ngoài. Đây là âm mưu phản loạn bên trong và sự can thiệp của liên minh phong kiến bên ngoài do nước Anh cầm đầu.

+ Kết quả: Đã dẫn đến cuộc khởi nghĩa của quần chúng nhân dân lật đổ phái Girôngđanh, đưa phái Giacobanh lên nắm quyền ( tháng 06 - 1793).

* Giai đoạn 3 (từ ngày 2 - 6 - 1793 đến ngày 27 - 7 - 1794): Nền chuyên chính Giacôbanh – đỉnh cao của cách mạng

- Phái Giacôbanh lên nắm chính quyền gặp lúc đất nước hết sức khó khăn. Trong nước, bọn phản cách mạng luôn quấy rối, đời sống nhân dân ngày càng khó khăn. Ngoài mặt trận: sự thất bại của nước Pháp tạo đà cho quân đồng minh phong kiến vượt qua biên giới, quyết tâm “bóp chết” nền cộng hòa.

- Chính sách/ Biện pháp của Giacôbanh:

+ Giải quyết vấn đề ruộng đất cho nông dân, tiền lương cho công nhân => động viên họ tham gia chống thù trong, giặc ngoài.

+ Thông qua Hiến pháp mới (6-1793), mở rộng tự do dân chủ.

+ Ngày 23-8-1793, Ban hành lệnh “Tổng động viên” huy động sức mạnh toàn dân chống thù trong, giặc ngoài.

+ Xóa nạn đầu cơ tích trữ.

+ Ban hành luật giá tối đa với lương thực, thực phẩm.

+ Ban hành luật về mức lương tối đa của công nhân.

- Kết quả:

+ Nổi loạn bị dập tắt.

+ Thắng lợi trong liên minh chống phong kiến ở châu Âu => Đưa cách mạng đạt đến đỉnh cao.

- Ngày 27/7/1794, phái tư sản phản cách mạng tiến hành đảo chính => Cách mạng thoái trào.