Bài 3 trang 109 SBT sử 11

Đề bài

1. Hãy nêu đặc điểm các giai đoạn của phong trào Cần vương chống Pháp.

- Giai đoạn 1885 - 1888:

- Giai đoạn 1888 - 1896:

2. Quan sát Lược đồ những địa điểm nổ ra khởi nghĩa trong phong trào Cần vương (1885 - 1896) (tr.127 -SGK), nêu nhận xét về phong trào.

- Về địa bàn diễn ra:

- Về mật độ các cuộc khởi nghĩa:

Lời giải chi tiết

+ Giai đoạn 1885 - 1888:

- Lãnh đạo: Hàm Nghi và Tôn Thất Thuyết, văn thân, sĩ phu yêu nước.

- Lực lượng: Đông đảo nhân dân, có cả dân tộc thiểu số.

- Địa bàn: rộng lớn, khắp Bắc và Trung Kì. Tiêu biểu là cuộc khởi nghĩa của Mai Xuân Thưởng ở Bình Định, Đề đốc Tạ Hiện (Thái Bình), Nguyễn Thiện Thuật (Hưng Yên),...

- Cuối năm 1888, do sự phản bội của Trương Quang Ngọc, vua Hàm Nghi rơi vào tay giặc. Nhà vua đã hiên ngang cự tuyệt mọi sự dụ dỗ của Pháp, chịu án lưu đày sang An-giê-ri (Bắc Phi).

+ Giai đoạn 1888 - 1896:

- Lãnh đạo: văn thân, sĩ phu yêu nước.

- Địa bàn: Thu hẹp, quy tụ dần thành các trung tâm lớn, chuyển trọng tâm hoạt động lên vùng trung du và miền núi. Tiêu biểu là cuộc khởi nghĩa Hùng Lĩnh do Cao Điển và Tống Duy Tân lãnh đạo, khởi nghĩa Hương Khê do Phan Đình Phùng và Cao Thắng lãnh đạo,...

- Năm 1896, phong trào Cần Vương chấm dứt.

2. Nhận xét về phong trào.

- Về địa bàn: Phong trào diễn ra trên địa bàn rộng lớn khắp Bắc Kì và Trung Kì.

+ Khởi nghĩa Bãi Sậy (1883 - 1892): Huyện Văn Lâm, Văn Giang, Khoái Châu, Yên Mĩ của tỉnh Hưng Yên.

+ Khởi nghĩa Ba Đình (1886 - 1887): Cứ điểm Ba Đình được xây dựng ở ba làng Mậu Thịnh, Thượng Thọ, Mĩ Khê (thuộc huyện Nga Sơn, tỉnh Thanh Hóa).

+ Khởi nghĩa Hương Khê (1885 - 1896): Hà Tĩnh là nơi đây có đại bản doanh của một cuộc khởi nghĩa lớn, quy mô lan rộng cả 4 tỉnh Bắc Trung Kì, kéo dài từ năm 1885 đến năm 1896. Huấn luyện và xây dựng căn cứ thuộc rừng núi các tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình.

- Về mật độ các cuộc khởi nghĩa: Diễn ra liên tục từ 1883 đến năm 1896 mới kết thúc.

+ Khởi nghĩa Bãi Sậy (1883 - 1892)

+ Khởi nghĩa Ba Đình (1886 - 1887)

+ Khởi nghĩa Hương Khê (1885 - 1896)

- Ý nghĩa: Phong trào Cần vương thể tinh thần yêu nước, kiên quyết đấu tranh chống ngoại xâm của nhân dân ta: phong trào đã để lại nhiều bài học kinh nghiệm quý báu cho sự nghiệp đấu tranh giành và bảo vệ độc lập dân tộc...