Bài 13. Mạch điện điều khiển và mô đun cảm biến trang 70, 71 72, 73, 74, 75, 76 SGK Công nghệ 8 Cánh diều

KĐ

Có thể bật, tắt, chọn tốc độ của quạt điện Hình 13.1 bằng những cách nào?

Phương pháp giải:

Quan sát hình 13.1 để nêu cách sử dụng cách bật, tắt, chọn tốc độ gió của quạt điện

Lời giải chi tiết:

Sử dụng các nút bấm trên quạt.

Sử dụng điều khiển từ xa.

KP

Quan sát Hình 13.2 và cho biết: Mạch điện điều khiển gồm có những bộ phận nào?

Phương pháp giải:

 Quan sát hình 13.2 để nêu các phần tử chính của mạch điện điều khiển.

Lời giải chi tiết:

Mạch điện điều khiển gồm có nguồn điện; thiết bị đóng cắt và điều khiển; phụ tải điện.

CH trang 72

 Quan sát Hình 13.4 và cho biết: Mô đun cảm biến gồm có các phần tử nào? Chức năng của các phần tử đó là gì?

Phương pháp giải:

Nêu các phần tử của mô đun cảm biến trong hình 13.4

Lời giải chi tiết:

Lời giải

Mô đun cảm biến gồm:

• Cảm biến: Cảm nhận và biến đổi các tín hiệu đầu vào (ánh sáng, nhiệt độ, độ ẩm, áp suất, chuyển động,...) thành tín hiệu đầu ra để đưa vào mạch điện tử xử lí.

• Mạch điện tử: Nhận và xử lí tín hiệu đầu ra của cảm biến để điều khiển tiếp điểm đóng, cắt.

• Tiếp điểm đóng cắt: Nhận tín hiệu từ mạch điện tử để đóng, cắt nguồn điện cấp cho phụ tải điện.

KP1

Kể tên một số loại mô đun cảm biến

Phương pháp giải:

Dựa vào hiểu biết bản thân để nêu các loại mô đun cảm biến.

Lời giải chi tiết:

 Một số loại mô đun cảm biến: 

• Theo tín hiệu đầu vào: Mô đun cảm biến ánh sáng; Mô đun cảm biến nhiệt độ; Mô đun cảm biến độ ẩm; Mô đun cảm biến hồng ngoại.

• Theo nguyên lí làm việc: Mô đun cảm biến quang dẫn; Mô đun cảm biến nhiệt điện trở.

• Theo tính năng và ứng dụng: Mô đun cảm biến báo cháy; Mô đun cảm biến khí độc hại; Mô đun cảm biến chuyển động.

KP2

 Theo em tín hiệu đầu vào, mô đun cảm biến được phân loại như thế nào?

Phương pháp giải:

Dựa vào nội dung phần kiến thức mục II (sách giáo khoa trang 73)

Lời giải chi tiết:

Theo em tín hiệu đầu vào, mô đun cảm biến được phân loại: Mô đun cảm biến ánh sáng; Mô đun cảm biến nhiệt độ; Mô đun cảm biến độ ẩm; Mô đun cảm biến hồng ngoại...

KP1

Nêu vai trò và ứng dụng của mô đun cảm biến ánh sáng.

Phương pháp giải:

Dựa vào nội dung phần kiến thức mục mô đun cảm biến ánh sáng (sách giáo khoa trang 74)

Lời giải chi tiết:

Vai trò: mô đun cảm biến ánh sáng có sử dụng cảm biến ánh sáng để đóng, cắt nguồn điện cho phụ tải điện.

Mô đun cảm biến ánh sáng được sử dụng nhiều trong đời sống như bật, tắt đèn tự động chiếu sáng sân, vườn, đèn đường; đóng, mở tự động rèm cửa.

KP2

Nêu vai trò và ứng dụng của mô đun cảm biến nhiệt độ.

Phương pháp giải:

Dựa vào nội dung phần kiến thức mục mô đun cảm biến nhiệt độ (sách giáo khoa trang 74)

Lời giải chi tiết:

Vai trò: mô đun cảm biến nhiệt độ có sử dụng cảm biến nhiệt độ để đóng, cắt nguồn điện cho phụ tải điện.

Mô đun cảm biến nhiệt độ được sử dụng nhiều trong đồ dùng điện như tủ lạnh, máy điều hòa không khí, ...

KP3

Nêu vai trò và ứng dụng của mô đun cảm biến độ ẩm của đất.

Phương pháp giải:

Dựa vào nội dung phần kiến thức mục mô đun cảm biến độ ẩm của đất (sách giáo khoa trang 74)

Lời giải chi tiết:

Vai trò: mô đun cảm biến độ ẩm dùng để đóng , cắt cho phụ tải điện

Ứng dụng: mô đun cảm biến độ ẩm được sử dụng trong các máy tạo độ ẩm, trong nhà kính trồng trọt, trang trại

CH trang 75

 Nêu vai trò và ứng dụng của mô đun cảm biến hồng ngoại.

Phương pháp giải:

Dựa vào nội dung phần kiến thức mục mô đun cảm biến hồng ngoại  (sách giáo khoa trang 75)

Lời giải chi tiết:

Vai trò: mô đun cảm biến hồng ngoại có sử dụng cảm biến hồng ngoại để đóng, cắt nguồn điện cho phụ tải điện.

Mô đun cảm biến hồng ngoại được sử dụng rộng rãi trong đời sống như bật, tắt đèn khi có người đi lại trong hành lang, phòng khách, nhà kho, bãi đỗ xe, ...

LT1

Vẽ sơ đồ khối mạch điện điều khiển, mô tả và nêu chức năng của các khối trong sơ đồ.

Phương pháp giải:

Dựa vào hình 13.2 để vẽ sơ đồ khối của mạch điện điều khiển

Lời giải chi tiết:

Sơ đồ khối mạch điện điều khiển:

LT2

Hãy lựa chọn mô đun cảm biến phù hợp cho các tình huống dưới đây.

Phương pháp giải:

Dựa vào vai trò của các mô đun cảm biến

Lời giải chi tiết:

VD1

Vẽ và mô tả sơ đồ khối của mạch điện điều khiển trong một đồ dùng điện gia đình em đang sử dụng. Hãy nêu chức năng của từng khối trong sơ đồ.

Phương pháp giải:

Dựa vào mạch điện điều khiển nhà em sử dụng và nội dung kiến thức đã học để vẽ mạch điện điều khiển.

Lời giải chi tiết:

Sơ đồ khối mạch điện điều khiển:

Mô tả và chức năng của các khối

• Nguồn điện: Cung cấp điện cho mạch.

• Thiết bị đóng, cắt: công tắc, nút bấm cơ khí; tiếp điểm đóng cắt.

• Điều khiển: đóng, cắt nguồn điện cấp cho phụ tải điện bằng tay hoặc từ xa.

• Phụ tải điện: các thiết bị biến đổi điện năng thành các năng lượng khác phục vụ đời sống, sản xuất.

VD2

Hãy tìm một đồ dùng điện có sử dụng mô đun cảm biến và cho biết đó là mô đun cảm biến nào? Nêu vai trò của mô đun cảm biến đó trong mạch điện điều khiển.

Phương pháp giải:

vận dụng kiến thức thực tế của bài học

Lời giải chi tiết:

Mô đun cảm biến nhiệt độ có trong tủ lạnh, máy điều hòa không khí, ... có vai trò đóng/ cắt nguồn điện tùy thuộc vào cảm biến nhiệt độ.

Mô đun cảm biến ánh sáng có trong đèn tự động ... có vai trò đóng/ cắt nguồn điện tùy thuộc vào cảm biến ánh sáng.

Mô đun cảm biến hồng ngoại có trong đèn ... có vai trò đóng/ cắt nguồn điện tùy thuộc vào cảm biến hồng ngoại khi có người đi lại.