Bài 1.1, 1.2, 1.3, 1.4 trang 5 SBT Vật lý 10

1.1.

Trong trường hợp nào dưới đây không thể coi vật chuyển động như một chất điểm ?

A. Viên đạn đang chuyển động trong không khí.

B. Trái Đất trong chuyển động quay quanh Mặt Trời.

C. Viên bi trong sự rơi từ tầng thứ năm của một toà nhà xuống đất.

D. Trái Đất trong chuyển động tự quay quanh trục của nó.

Phương pháp giải:

Sử dụng định nghĩa về chất điểm: Chuyển động được coi là chất điểm khi kích thước của vật rất nhỏ so với khoảng cách hoặc phạm vi chuyển động của vật.

Lời giải chi tiết:

Phương án D không thể coi Trái Đất chuyển động như một chất điểm

Vì Trái Đất trong chuyển động tự quay quanh trục của nó thì không thể coi Trái Đất là chất điểm

Chọn đáp án D

1.2.

Từ thực tế, hãy xem trong trường hợp nào dưới đây, quỹ đạo chuyển động của vật là đường thẳng ?

A. Một hòn đá được ném theo phương ngang.

B. Một ô tô đang chạy trên quốc lộ 1 theo hướng Hà Nội - Thành phố Hồ Chí Minh.

C. Một viên bi rơi từ độ cao 2 m.

D. Một tờ giấy rơi từ độ cao 3 m.

Phương pháp giải: 

Sử dụng định nghĩa về quĩ đạo chuyển động: quĩ đạo chuyển động của vật là đường đi mà vật vạch được trong không gian trong quá trình chuyển động

Lời giải chi tiết:

A - Hòn đá được ném theo phương ngang có quỹ đạo cong

B - ô tô chạy hướng Hà Nội - TP HCM có quỹ đạo cong

C - Quĩ đạo chuyển động của một viên bi rơi từ độ cao 2 m là một đường thẳng

D - tờ giấy rơi từ độ cao 3m có quỹ đạo uốn lượn (cong)

Chọn đáp án C

1.3.

Người nào dưới đây có thể coi chiếc máy bay là một chất điểm ?

A. Một hành khách trong máy bay.

B. Người phi công đang lái máy bay đó.

C. Người đứng dưới đất quan sát chiếc máy bay đang bay trên trời.

D. Người lái ô tô dẫn đường máy bay vào chỗ đỗ.

Phương pháp giải: 

Sử dụng định nghĩa về chất điểm: vật chuyển động được coi là chất điểm khi kích thước của vật rất nhỏ so với khoảng cách hoặc phạm vi chuyển động của vật.

Lời giải chi tiết:

Người đứng dưới đất quan sát chiếc máy bay đang bay trên trời có thể coi chiếc máy bay là một chất điểm

Vì kích thước của người đó so với khoảng cách đến máy bay rất nhỏ

Chọn đáp án C

1.4.

"Lúc 15 giờ 30 phút hôm qua, xe chúng tôi đang chạy trên quốc lộ 5, cách Hải Dương 10 km". Việc xác định vị trí của ô tô như trên còn thiếu yếu tố gì ?

A. Vật làm mốc.   

B. Mốc thời gian.

C. Thước đo và đồng hồ.                          

D. Chiều dương trên đường đi.

Phương pháp giải: 

Sử dụng lí thuyết về cách xác định vị trí của một vật trong không gian: để xác định vị trí của một vật, ta cần chọn một vật làm mốc, một hệ trục tọa độ gắn với vật làm mốc đó để xác định tọa độ của vật. Trong trường hợp đã biết rõ quĩ đạo thì chỉ cần chọn một vật làm mốc và chọn một chiều dương trên quĩ đạo đó.

Lời giải chi tiết: 

Vì trong việc xác định vị trí của ô tô trên đã biết quĩ đạo chuyển động của ô tô, đã chọn được vật mốc và gốc thời gian nên còn thiếu chiều dương trên quĩ đạo

Chọn đáp án D