Đề số 16 - Đề kiểm tra 45 phút (1 tiết) - Học kì 2 - Ngữ văn 7

Đề bài

Lời giải chi tiết

Câu 1. Câu hỏi này, các em phải dựa vào văn bản “Sự giàu đẹp của tiếng Việt” để phân tích hiệu quả nghệ thuật trong xây dựng luận cứ của tác giả.

-  Để chứng minh cho luận điểm “Tiếng Việt trong cấu tạo của nó, thật sự có những đặc sắc của một thứ tiếng khá đẹp”, tác giả xây dựng luận cứ sau:

+ Luận cứ 1: Tiếng Việt đẹp về ngữ âm.

♦ Tiếng Việt có hệ thống nguyên âm, phụ âm khá phong phú. Có sự hài hòa về mặt âm hưởng, thanh điệu và nhịp điệu.

♦ Tiếng Việt giàu thanh điệu (6 thanh điệu: thanh huyền, thanh sắc, thanh hỏi, thanh ngã, thanh nặng và thanh ngang).

♦ Tiếng Việt là thứ tiếng giàu hình tượng ngữ âm.

+ Luận cứ 2: Tiếng Việt hay trong việc trao đổi tình cảm, ý nghĩa giữa người với người.

♦ Tiếng Việt có vốn từ vựng phong phú đa dạng; bản thân tiêng Việt có khả năng sáng tạo từ ngữ mới phù hợp với sự phát triển của xã hội. Ví dụ: những từ ngữ hiện đại như tin học, vi tính, in-tơ-net...

♦ Tiếng Việt có khả năng trau dồi về hình thức diễn đạt. Cú pháp tiếng Việt có yêu cầu tự nhiên về sự hài hòa, cân xứng.

♦ Tiếng Việt có khả năng Việt hóa những từ ngữ và cách nói của dân tộc anh em để thỏa mãn nhu cầu thê hiện tình cảm, tâm hồn người Việt.

=> Tác giả đã đưa ra những chứng cứ đầy đủ, toàn diện; sắp xếp chứng cứ theo trình tự khoa học, hợp lí.

Câu 2. Đây là đề quen thuộc, tích hợp đọc văn, làm văn.

*Hướng dẫn làm bài:

- Mở bài:

+ Muốn biến ước mơ thành hiện thực, mỗi con người phải biết kiên trì, nhẫn nại, có ý chí, nghị lực vượt lên nhưng khó khăn gian khổ.

+ Vậy, kiên trì, nhẫn nại là đức tính quan trọng dẫn đến thành công.

=> Câu tục ngừ “Có công mài sắt có ngày nên kim” là lời khuyên hữu ích đúng với mỗi con người và mọi thời đại.

- Thân bài:

+ Giải thích nghĩa đen: chú ý các từ, cụm từ.

“Công” là công sức lao động; mồ hôi, nước mắt.

“Sắt” là vật rắn, cứng. “Kim” là vật dụng dùng trong sinh hoạt.

- Nghĩa bóng: Làm bất cứ việc gì dù là nhỏ nhất cũng phải kiên trì và nhẫn nại, vượt qua thử thách mới có ngày thành công.

=> Câu tục ngữ đề cao vai trò của đức tính kiên trì, nhẫn nại trong lao động.

* Chứng minh trong cuộc sống học tập, sinh hoạt có thể là đã qua hoặc đang diễn ra.

♦ Truyền thống dựng nước và giữ nước của cha ông ta từ xưa đến nay

♦ Những tấm gương vượt khó học giỏi.

♦ Những con người chiến đấu với hoàn cảnh, số phận bất hạnh.

- Kết bài:

♦ Khẳng định lại đức tính kiên trì và nhẫn nại là mẹ của thành công.

♦ Rút ra bài học cho bản thân, vận dụng trong học tập, lao động.

Nguồn: Sưu tầm