Đề số 4 - Đề kiểm tra học kì 2 - Hóa học 11

Đề bài

Câu 1 : Cho các chất sau: CH₃CH₂CHO (1), CH₂=CH-CHO (2), CH≡C-CHO (3); CH₂=CH-CH₂-CHO (4);  (CH₃)₂CHOH (5). Những chất phản ứng hoàn toàn với lượng dư H₂ (Ni, t^o) cùng tạo ra một sản phẩm là

A. (1), (2), (4), (5).

B. (1), (2), (3), (4).

C. (1), (2), (3).

D. (2), (3), (4), (5).

Câu 2 : Chất nào tác dụng với CuO ở nhiệt độ cao tạo ra xeton?

A. 2-metylpropan-2-ol

B. Butan-1-ol

C. Butan-2-ol

D. 2-metyl propan-1-ol

Câu 3:  Đốt cháy axit A được số mol CO₂ bằng số mol H₂O. A là

A. axit no, mạch hở, đơn chức.

B. axit đơn chức, no, mạch vòng.

C. axit no 2 chức, mạch hở.

D. axit đơn chức, có một nối đôi, mạch hở.

Câu 4 : Cho các chất sau: methanol,  glixerol, phenol, etanal.  Số chất vừa tác dụng với Na vừa tác dụng với NaOH là

A. 1                                         B. 3

C. 4                                         D. 2

Câu 5 : Dãy gồm các chất được sắp xếp theo chiều tăng dần nhiệt độ sôi từ trái qua phải là ?

A. CH₃CHO, CH₃COOH, C₂H₅OH

B. CH₃CHO, C₂H₅OH, CH₃COOH

C. C₂H₅OH, CH₃COOH, CH₃CHO

D. CH₃COOH,  C₂H₅OH,  CH₃CHO

Câu 6: Phát biếu đúng là

A. Anđehit vừa có tính khử vừa có tính oxi hóa.

B. Anđehit tác dụng với H₂ (xúc tác Ni) luôn tạo ra ancol bậc nhất.

C. Axit chưa no khi cháy luôn cho số mol CO₂ lớn hơn số mol H₂O.

D. Tất cả đều đúng.

Câu 7 : Số đồng phân ancol bậc 1 ứng với CTPT C₅H₁₂O là

A. 8                                         B. 5

C. 6                                         D. 4

Câu 8 :  Dãy gồm các chất đều phản ứng với axit fomic là

A. Dung dịch NH₃, dung dịch NaHCO₃, Cu, CH₃OH

B. Dung dịch AgNO₃/NH₃, dung dịch Na₂CO₃, Fe, C₆H₅OH

C. Mg, dung dịch NaOH, CH₃OH, dung dịch AgNO₃/NH₃

D. Na, dung dịch Na₂CO₃, CH₃OH, dung dịch Na₂SO₄

Câu 9 : Cho 0,04 mol hỗn hợp X gồm CH₂=CH-COOH, CH₃COOH và CH₂=CH-CHO phản ứng vừa đủ với dung dịch chứa 6,4 gam brom. Mặt khác để trung hòa 0,04 mol X cần vừa đủ 40 ml dung dịch NaOH 0,75M. Khối lượng của CH₂=CH-COOH trong X là

A. 0,72 gam                            B. 1,44 gam

C. 2,88 gam                            D. 0,56 gam

Câu 10 : Dãy gồm các chất có thể điều chế trực tiếp (bằng một phản ứng) tạo ra axit axetic là

A. CH₃CHO, C₂H₅OH, C₂H₅COOCH₃

B. CH₃CHO, C₆H₁₂O₆ (glucozơ), CH₃OH

C. C₂H₄(OH)₂, CH₃OH, CH₃CHO

D. CH₃OH, C₂H₅OH, CH₃CHO

Câu 11 : X là một ancol no, mạch hở. Đốt cháy hoàn toàn 0,05 mol X cần 5,6 gam O₂, thu được hơi nước và 6,6 gam CO₂. Công thức của X là

A. C₃H₆(OH)₂                         B. C₃H₅(OH)₃

C. C₃H₇OH                             D. C₂H₄(OH)₂

Câu 12 : Cho 1,97 gam dung dịch fomalin tác dụng với dung dịch AgNO₃/NH₃ dư thu được 10,8 gam Ag. Nồng độ % của anđehit fomic trong fomalin là

A. 38,07%                              B. 50%

C. 40%                                   D. 49%

Câu 13 : Cho 2,46 gam hỗn hợp gồm HCOOH, CH₃COOH, C₆H₅OH tác dụng vừa đủ với 400 ml dung dịch NaOH 1M. Tổng khối lượng muối thu được sau phản ứng là

A. 11,26 gam                          B.5,32 gam

C. 4,46 gam                            D. 3,54 gam

Câu 14 : Cho axit sau CH₃CH(C₂H₅)CH₂CH(CH₃)COOH có tên quốc tế là

A. Axit 2,4-đimetyl  hexanoic

B. Axit 4-etyl-2-metyl pentanoic

C. Axit 3,5-đimetyl hexanoic

D. Axit 2-etyl-4-metyl pentanoic

Câu 15 : Khi đun nóng butan-2-ol với H₂SO₄ đặc ở 170^oC thì nhận được sản phẩm chính là

A. But-1- en                           B. Điety ete

C. Đibutyl ete                        D. But-2-en

B. Phần tự luận:

Câu 1 : Viết phương  trình hóa học dưới dạng CTCT thu gọn để hoàn thành dãy chuyển hóa (ghi rõ điều kiện phản ứng):

Câu 2 : Cho 13,4 gam hỗn hợp X gồm hai axit no, đơn chức, mạch hở, kế tiếp nhau trong cùng dãy đồng đẳng tác dụng với Mg thu được 2,24 lít khí H₂ (đktc)

a) Tìm CTPT của hai axit trong hỗn hợp X

b) Tính % khối lượng của mỗi axit trong hỗn hợp X

Câu 3 : Cho m gam hỗn hợp X gồm hai rượu (ancol) đơn chức, bậc 1, kế tiếp nhau trong dãy đồng đẳng tác dụng với CuO dư, nung nóng thu được hỗn hợp hơi Y gồm nước và anđehit. Tỉ khối hơi của Y so với H₂ là 13,75. Cho toàn bộ Y phản ứng với một lượng dư AgNO₃ trong NH₃ đun nóng, sinh ra 64,8 gam Ag. Tìm giá trị của m?

Lời giải chi tiết

Câu 1:

Phương pháp:

- Các chất chứa liên kết bội sẽ cộng H₂ đến no.

- Các anđehit cộng vào nhóm CHO tạo thành ancol tương ứng.

Hướng dẫn giải:

Khi cho các chất trên phản ứng với lượng dư H₂ (Ni, t^o)  thì:

(1) CH₃CH₂CHO + H₂ \(\xrightarrow{{{t}^{o}},xt\,Ni}\) CH₃CH₂CH₂OH

(2) CH₂=CH-CHO + 2H₂ \(\xrightarrow{{{t}^{o}},xt\,Ni}\) CH₃CH₂CH₂OH

(3) CH≡C-CHO + 3H₂ \(\xrightarrow{{{t}^{o}},xt\,Ni}\) CH₃CH₂CH₂OH

(4) CH₂=CH-CH₂-CHO + 2H₂ \(\xrightarrow{{{t}^{o}},xt\,Ni}\) CH₃CH₂CH₂CH₂OH

(5) (CH₃)₂CHOH không phản ứng với H₂

→ Các chất (1), (2) và (3) tạo cùng một sản phầm CH₃CH₂CH₂OH

Đáp án C

Câu 2:

Phương pháp: Xeton được tạo từ phản ứng ancol bậc 2 với CuO ở nhiệt độ cao.

(Bậc ancol là bậc của nguyên tử C mà nhóm -OH đó gắn vào).

Hướng dẫn giải:

Xeton được tạo từ phản ứng ancol bậc 2 với CuO ở nhiệt độ cao.

(Bậc ancol là bậc của nguyên tử C mà nhóm -OH đó gắn vào)

A là ancol bậc 3 nên không phản ứng với CuO

B là ancol bậc 1 nên phản ứng tạo anđehit

C là ancol bậc 2:

CH₃-CHOH-CH₂-CH₃  + CuO \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\) CH₃-CO-CH₂-CH₃ + H₂O + Cu

D là ancol bậc 1 nên phản ứng tạo anđehit

Đáp án C

Câu 3:

Hướng dẫn giải: Axit đốt cháy thu được số mol CO₂ bằng số mol H₂O chỉ có thể là no, đơn chức, mạch hở.

Đáp án A

Câu 4:

Phương pháp: Chất tác dụng với Na và NaOH cần có nhóm OH liên kết với vòng thơm hoặc có nhóm COOH.

Hướng dẫn giải:

Metanol (CH₃OH) chỉ phản ứng với Na

Glixerol (C₃H₅(OH)₃) chỉ phản ứng với Na

Phenol (C₆H₅OH) phản ứng với cả Na và NaOH

Etanal (CH₃CHO) không phản ứng với cả 2

Vậy chỉ có 1 chất vừa phản ứng với NaOH và Na.

Đáp án A

Câu 5:

Phương pháp: So sánh nhiệt độ sôi các chất có liên kết cộng hóa trị:

- Các yếu tố ảnh hướng tới nhiệt độ sôi:

(1) Liên kết H (Các chất có lực liên kết hidro càng lớn thì nhiệt độ sôi càng lớn)

VD: -COOH > -OH > -COO- > -CHO > -CO-)

(2) Khối lượng phân tử (Các chất có phân tử khối càng lớn thì nhiệt độ sôi càng cao)

(3) Hình dạng phân tử (Phân tử càng phân nhánh thì nhiệt độ sôi càng thấp)

Hướng dẫn giải: Các chất có nhiệt độ sôi tăng dần là CH₃CHO, C₂H₅OH, CH₃COOH.

Đáp án B

Câu 6:

Hướng dẫn giải:

A đúng

B đúng vì RCHO + H₂ → RCH₂OH (ancol bậc 1)

C đúng vì đốt axit không no luôn tạo ra số mol CO₂ > H₂O

→ D đúng

Đáp án D

Câu 7:

Phương pháp: Ancol bậc 1 là ancol có nhóm OH đính với C bậc 1.

Hướng dẫn giải:

Các công thức đồng phân ancol bậc 1 là

CH₃-CH₂-CH₂-CH₂-CH₂-OH

CH₃-CH(CH₃)-CH₂-CH₂-OH

CH₃-CH₂-CH(CH₃)-CH₂-OH

CH₃-C(CH₃)₂-CH₂-OH

→ Có 4 công thức đồng phân ancol bậc 1

Đáp án D

Câu 8:

Hướng dẫn giải:

A có Cu không phản ứng với axit fomic

B có C₆H₅OH không phản ứng với axit fomic

C có tất cả các chất phản ứng với axit fomic

D có dung dịch Na₂SO₄ không phản ứng với axit fomic

Đáp án C

Câu 9:

Phương pháp:

Đặt số mol của CH₂=CH-COOH, CH₃COOH và CH₂=CH-CHO lần lượt là x, y và z mol → x + y + z (1)

CH₂=CH-COOH + Br₂ → CH₂Br-CHBr-COOH

CH₂=CH-CHO + 2Br₂ + H₂O → CH₂Br-CHBr-COOH + 2HBr  → n_Br2 (2)

X + NaOH: CH₂=CH-COOH + NaOH → CH₂=CH-COONa + H₂O

CH₃COOH + NaOH → CH₃COONa + H₂O → n_NaOH  (3)

Giải (1)(2)(3) có x ; y; z

Hướng dẫn giải:

Đặt số mol của CH₂=CH-COOH, CH₃COOH và CH₂=CH-CHO lần lượt là x, y và z mol

→ x + y + z = 0,04 mol (1)

*X tác dụng với Br₂:

CH₂=CH-COOH + Br₂ → CH₂Br-CHBr-COOH

CH₂=CH-CHO + 2Br₂ + H₂O → CH₂Br-CHBr-COOH + 2HBr

→ n_Br2 = 0,04 = x + 2z (2)

*X tác dụng NaOH:

CH₂=CH-COOH + NaOH → CH₂=CH-COONa + H₂O

CH₃COOH + NaOH → CH₃COONa + H₂O

→ n_NaOH = 0,04.0,75 = x + y = 0,03 (3)

Giải (1)(2)(3) có x = 0,02 mol; y = z = 0,01 mol

→ m_CH2=CH-COOH = 0,02.72 = 1,44 gam

Đáp án B

Câu 10:

Phương pháp: Xem lại các phản ứng điều chế CH₃COOH

CH₃COOH thường được điều chế từ este của axit axetic, muối axetat, C₂H₅OH, CH₃CHO, CH₃OH

Hướng dẫn giải:

- A có C₂H₅COOCH₃ không trực tiếp tạo ra CH₃COOH

- B có C₆H₁₂O₆ (glucozơ) không trực tiếp tạo ra CH₃COOH

- C có C₂H₄(OH)₂ không trực tiếp tạo ra CH₃COOH

- D đúng vì:

CH₃OH + CO \(\xrightarrow{{{t}^{o}},xt}\) CH₃COOH

2CH₃CHO + O₂ \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\) 2CH₃COOH

C₂H₅OH + O₂ \(\xrightarrow{men\,giam}\) CH₃COOH + H₂O

Đáp án D

Câu 11:

Phương pháp:

X có CTPT là C_nH_2n+2O_m

C_nH_2n+2O_m → nCO₂ + (n+1)H₂O

Ta có n_H2O = n_CO2 + n_X

Bảo toàn O có n_O(X) → số nguyên tử O trong X là m = n_O(X) : n_X

Số nguyên tử C trong X là n = n_CO2 : n_X

Hướng dẫn giải:

n_CO2 = 0,15 mol và n_O2 = 0,175 mol

X có CTPT là C_nH_2n+2O_m

C_nH_2n+2O_m → nCO₂ + (n+1)H₂O

Ta có: n_H2O = n_CO2 + n_X = 0,15 + 0,05 = 0,2 mol

Bảo toàn O có:

n_O(X) = 2n_CO2 + n_H2O - 2n_O2

= 2.0,15 + 0,2 - 2.0,175 = 0,15 mol

→ Số O = n_O(X) : n_X = 0,15 : 0,05 = 3

     Số C = n_CO2 : n_X = 0,15 : 0,05 = 3

→ X là C₃H₈O₃ hay C₃H₅(OH)₃

Đáp án B

Câu 12:

Phương pháp:

HCHO + 4AgNO₃ + 6NH₃ + 2H₂O → 4NH₄NO₃ + 4Ag + (NH₄)₂CO₃

C%[HCHO] = m_HCHO :m_{dung dịch} .100%

Hướng dẫn giải:

HCHO + 4AgNO₃ + 6NH₃ + 2H₂O → 4NH₄NO₃ + 4Ag + (NH₄)₂CO₃

  0,025 ←                                                             0,1 

→ m_HCHO = 0,025.30 = 0,75 gam

→ C%[HCHO] = 0,75 : 1,97 .100% = 38,07%

Đáp án A

Câu 13:

Phương pháp:

HCOOH + NaOH → HCOONa + H₂O

CH₃COOH + NaOH → CH₃COONa + H₂O

C₆H₅OH + NaOH → C₆H₅ONa + H₂O

Theo PTHH thì n_H2O = n_NaOH

Bảo toàn khối lượng có

m_muối = m_{hỗn hợp} + m_NaOH - m_H2O

Hướng dẫn giải:

Đặt số mol của HCOOH, CH₃COOH, C₆H₅OH lần lượt là x, y và z mol thì 46x + 60y + 94z = 2,46 g (1)

HCOOH + NaOH → HCOONa + H₂O

CH₃COOH + NaOH → CH₃COONa + H₂O

C₆H₅OH + NaOH → C₆H₅ONa + H₂O

Theo PTHH thì n_H2O = n_NaOH = 0,4 mol

Bảo toàn khối lượng có:

m_muối = m_{hỗn hợp} + m_NaOH - m_H2O

= 2,46 + 0,4.40 - 0,4.18 = 11,26 gam

Đáp án A

Câu 14:

Phương pháp:

Cách đọc tên thay thế của axit cacboxylic no, đơn chức, mạch hở:

Tên thay thế = Axit + tên hiđrocacbon no tương ứng với mạch chính + oic

Chú ý: Mạch chính là mạch C dài nhất có chứa nhóm COOH, được đánh số từ nhóm COOH

Hướng dẫn giải:

CTCT khai triển là:

→ Tên gọi là: Axit 2,4-đimetyl hexanoic.

Đáp án A

Câu 15:

Phương pháp:

Khi đun nóng ancol (trừ CH₃OH) với H₂SO₄ đặc ở 170^oC xảy ra phản ứng tách nước trong đó ưu tiên tách OH cùng với nguyên tử H của C bên cạnh có bậc cao hơn.

Hướng dẫn giải:

CH₃-CHOH-CH₂-CH₃ \(\xrightarrow{{{H}_{2}}S{{O}_{4}}\,dac,\,nong}\) CH₃-CH=CH-CH₃ (spc)+ H₂O

                                                      Hoặc CH₂=CH-CH₂-CH₃(spp) + H₂O

Vậy sản phẩm chính là CH₃-CH=CH-CH₃ có tên gọi là but-2-en.

Đáp án D

B. Phần tự luận: (5,5 điểm)

Câu 1:

Hướng dẫn giải:

(1) C₂H₅OH + CuO \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\) CH₃CHO + Cu + H₂O

(2) CH₃CHO + 2AgNO₃ + 3NH₃ + H₂O \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\) CH₃COONH₄ + 2NH₄NO₃ + 2Ag

(3) CH₃COONH₄ + NaOH → CH₃COONa + NH₃ + H₂O

(4) CH₃COONa + HCl → NaCl + CH₃COOH

Câu 2:

Phương pháp:

a) Gọi CTTB của 2 axit trong X là C_nH_2n+1COOH thì ta có

2C_nH_2n+1COOH  + Mg → (C_nH_2n+1COO)₂Mg + H₂

Từ mol H₂ tính được n_X → M_X = 14n + 46 → giá trị của n

Dựa vào dữ kiện 2 axit no, mạch hở, đơn chức đồng đẳng kế tiếp → CTPT của 2 axit.

b) Đặt số mol của CH₃COOH và C₂H₅COOH là x và y mol

Từ khối lượng → phương trình khối lượng (1)

Từ tổng mol của X → phương trình số mol (2)

Giải (1) (2) được x; y

Hướng dẫn giải:

a) n_H2 = 0,1 mol

Gọi CTTB của 2 axit trong X là C_nH_2n+1COOH thì ta có

2C_nH_2n+1COOH  + Mg → (C_nH_2n+1COO)₂Mg + H₂

0,2      ←                                                              0,1 (mol)

→ M_X = 13,4 : 0,2 = 67 = 14n + 46 → n = 1,5

Vì X tạo bởi 2 axit no, mạch hở, đơn chức đồng đẳng kế tiếp nên 2 axit này là CH₃COOH và C₂H₅COOH

b)

Đặt số mol của CH₃COOH và C₂H₅COOH là x và y mol

+) m_X = 60x + 74y = 13,4 (1)

+) n_X = x + y = 0,2 mol (2)

Giải (1) (2) có x = y = 0,1 mol

 % khối lượng của mỗi axit trong hỗn hợp X là

%m_CH3COOH = (0,1.60 : 13,4) . 100% = 44,78%

%m_C2H5COOH = 100% - 44,78% = 55,22%

Câu 3:

Hướng dẫn giải:

n_Ag = 64,8/108 = 0,6 mol

Đặt công thức chung của ancol là RCH₂OH

- Khi oxi hóa ancol bằng CuO:

RCH₂OH + CuO \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\) RCHO + Cu + H₂O

Ta thấy số mol anđehit thu được luôn bằng số mol H₂O nên ta có:

\({{M}_{Y}}=\frac{{{M}_{RCHO}}+{{M}_{{{H}_{2}}O}}}{2}\Rightarrow \frac{R+29+18}{2}=13,75.2\to 1\,(H-)<\,\,R=8\,\,<15\,(C{{H}_{3}}-)\)

→ Anđehit chứa HCHO (a mol) và CH₃CHO (b mol)

- Khi anđehit thực hiện tráng gương:

HCHO + 4AgNO₃ + 6NH₃ + 2H₂O → 4NH₄NO₃ + 4Ag + (NH₄)₂CO₃

CH₃CHO + 2AgNO₃ + 3NH₃ + H₂O \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\) CH₃COONH₄ + 2Ag + 2NH₄NO₃

Ta có hệ phương trình:

- Oxi hóa hỗn hợp CH₃OH, C₂H₅OH bằng CuO:

CH₃OH + CuO \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\) HCHO + Cu + H₂O

0,1 ←                               0,1

CH₃CH₂OH + CuO \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\) CH₃CHO + Cu + H2O

0,1 →                                         0,1

Vậy hỗn hợp ancol ban đầu có chứa: 0,1 mol CH₃OH và 0,1 mol CH₃CH₂OH

→ m = 0,1.32 + 0,1.46 = 7,8 gam