Cách mạng công nghiệp

Từ những năm 60 của thế kỉ XVIII, máy móc được phát minh và sử dụng trong sản xuất đầu tiên ở Anh. trước hết ở ngành dệt, với sự ra đời của máy kéo sợi Gien-ni.


I. Cách mạng công nghiệp

1. Cách mạng công nghiệp ở Anh

a. Tiền đề

Đến thế kỉ XVIII, nước Anh có:

- Nguồn vốn khổng lồ.

- Nhân công sẵn có.

- Kĩ thuật phát triển.

=> Nước Anh là quê hương của cách mạng công nghiệp.

b. Thành tựu

- Năm 1764, Giêm Ha-gri-vơ sáng chế ra máy kéo sợi và lấy tên con gái mình đặt cho máy, gọi là máy Gien-ni. Máy xe được 16 sợi bông một lúc năng suất tăng 8 lần.

- Năm 1769, Ác-crai-tơ phát minh ra máy kéo sợi chạy bằng sức nước.

- Năm 1785, Ét-mơn Các-rai chế tạo ra máy dệt đầu tiên ở Anh, làm cho năng suất dệt tăng gần 40 lần so với dệt bằng tay về sau, máy dệt cũng chạy bằng sức nước.

- Năm 1784, Giêm Oát hoàn thành việc phát minh ra máy hơi nước. 

- Năm 1825, đoạn đường sát đầu tiên ở nước Anh được khánh thành năm 1830, cả nước Anh chi có 108 km đường sắt, đến năm 1850 - tăng lên 10000 km.

- Máy móc và đường sắt phát triển đòi hỏi công nghiệp nặng phát triển. Năm 1850, Anh sản xuất được một nửa số gang, thép và than đá của thế giới.

=> Như vậy, từ năm 1760 đến năm 1840, ở Anh diễn ra quá trình chuyển biến từ sản xuất nhỏ thủ công sang sản xuất lớn bằng máy móc. Đây là cuộc cách mạng công nghiệp hay công nghiệp hóa việc sản xuất.

c) Kết quả

- Cách mạng công nghiệp đã làm cho sản xuất phát triển nhanh chóng, của cải ngày càng dồi dào.

- Công nghiệp hóa diễn ra đầu tiên ở Anh, sớm hơn các nước khác khoảng 60 đến 100 năm và trở nên phổ biến ở các nước tư bản chủ nghĩa. => Anh từ một nước nông nghiệp trở thành nước công nghiệp phát triển nhất thế giới. Thời bấy giờ, nước Anh được gọi là '‘công xưởng của thế giới”.

2. Cách mạng công nghiệp ở Pháp, Đức

Ở Pháp, cách mạng công nghiệp bắt đầu từ năm 1830. Trong 20 năm (1830 - 1850), các ngành sản xuất của Pháp tăng lên nhiều.

Sản lượng gang, sắt tăng 3 lần, độ dài đường sắt tăng 100 lần (từ 30 km lên đến 3000 km). Giữa thế kỉ XIX, Pháp có trên 5000 máy hơi nước, đến năm 1870 - khoảng 27 000 chiếc.

Nước Pháp hoàn thành cách mạng công nghiệp, kinh tế phát triển, đứng thứ hai sau Anh, hơn hẳn các nước khác trên lục địa châu Âu.

Ở Đức, tuy đất nước chưa thống nhất nhưng cách mạng công nghiệp vẫn diễn ra vào những năm 40 của thế kỉ XIX. Trong những năm 1850 - 1860, kinh tế phát triển với tốc độ nhanh và đạt được nhiều kết quả.

Sản lượng than, sắt, thép và độ dài đường sắt tăng từ 2 đến 3 lần, số máy hơi nước tăng 6 lần. Nhờ tiếp thu những thành tựu khoa học - kĩ thuật mới, công nghiệp hóa chất, công nghiệp luyện kim phát triển và có vai trò chủ đạo trong nền kinh tế Đức.

Máy móc cũng được sử dụng trong nông nghiệp. Trên đồng ruộng của các nước tiến hành cách mạng công nghiệp đã xuất hiện máy cày, máy bừa, máy gặt đập. Đồng thời, phân bón hóa học được sử dụng rộng rãi, làm tăng năng suất cây trồng

3. Hệ quả của cách mạng công nghiệp

a. Kinh tế

- Nhiều trung tâm công nghiệp mới và thành thị đông dân xuất hiện.

- Nâng cao năng suất lao động, tạo nguồn của cải dồi dào.

- Góp phần thúc đẩy sự phát triển của các ngành kinh tế khác:

+ Nông nghiệp: thâm canh, cơ giới hóa.

+ Giao thông vận tải.

b. Chính trị - xã hội

- Anh trở thành nước đứng số 1 thế giới về kinh tế.

- Hình thành hai giai cấp: tư sản và vô sản. 

Bài giải tiếp theo
Chủ nghĩa tư bản xác lập trên phạm vi thế giới
Quan sát hình 12 và 13, em hãy cho biết việc kéo sợi đã thay đổi như thế nào?
Theo em, điều gì xảy ra trong ngành dệt của nước Anh khi máy kéo sợi Gien-ni được sử dụng rộng rãi?
Vì sao vào giữa thế kỉ XIX, Anh đẩy mạnh sản xuất gang, thép và than đá?
Nêu kết quả của cách mạng công nghiệp ở Anh
Sự phát triển của cách mạng công nghiệp ở Pháp, Đức được thể hiện ở những mặt nào?
Quan sát hai lược đồ hình 17, 18, em hãy nêu những biến đổi ở nước Anh sau khi hoàn thành cách mạng công nghiệp?
Vì sao các nước tư bản phương Tây đẩy mạnh việc xâm chiếm thuộc địa?
Những sự kiện nào chứng tỏ đến giữa thế kỉ XIX, chủ nghĩa tư bản đã thắng lợi trên phạm vi toàn thế giới?
Quan sát lược đồ, lập bảng thống kê các quốc gia tư sản ở khu vực Mĩ Latinh theo thứ tự niên đại thành lập.

Bài học bổ sung
Cách mạng công nghiệp ở Anh
Hệ quả của cách mạng công nghiệp


Bài giải liên quan