Bài 30. Tổ chức lãnh thổ công nghiệp SGK Địa lí 10 Kết nối tri thức
1. Trình bày quan niệm và vai trò của tổ chức lãnh thổ công nghiệp. 2. Phân biệt vai trò và đặc điểm của điểm công nghiệp, khu công nghiệp và trung tâm công nghiệp. 3. Lập sơ đồ khái quát về đặc điểm của các hình thức tổ chức lãnh thổ công nghiệp. 4. Tìm hiểu về một khu công nghiệp lớn ở Việt Nam.
? mục 1
Trả lời câu hỏi mục 1 trang 86 SGK Địa lí 10
Dựa vào thông tin trong mục 1, hãy trình bày quan niệm và vai trò của tổ chức lãnh thổ công nghiệp.
Phương pháp giải:
Đọc thông tin mục 1 (Quan niệm và vai trò).
Lời giải chi tiết:
- Quan niệm: Tổ chức lãnh thổ công nghiệp là việc bố trí, sắp xếp các hình thức tổ chức lãnh thổ công nghiệp để tạo không gian lãnh thổ các cấp khác nhau.
- Vai trò:
+ Sử dụng hợp lí các điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên, điều kiện kinh tế - xã hội nhằm đạt hiệu quả cao nhất về kinh tế - xã hội và môi trường.
+ Phát huy sức mạnh tổng hợp của đất nước.
+ Thu hút nguồn lực từ bên ngoài.
? mục 2
Trả lời câu hỏi mục 2 trang 87 SGK Địa lí 10
Dựa vào thông tin trong bảng 30, hãy phân biệt vai trò và đặc điểm của điểm công nghiệp, khu công nghiệp và trung tâm công nghiệp.
Phương pháp giải:
Đọc thông tin mục 2 và bảng 30 (Một số hình thức tổ chức lãnh thổ công nghiệp).
Lời giải chi tiết:
|
Hình thức |
Vai trò |
Đặc điểm |
|
Điểm công nghiệp |
- Góp phần vào quá trình công nghiệp hóa, tiêu thụ sản phẩm và nâng cao giá trị của sản phẩm công nghiệp. - Tạo việc làm, đóng góp vào nguồn thu địa phương. |
- Hình thức tổ chức lãnh thổ công nghiệp đơn giản nhất, đồng nhất với một điểm dân cư. - Gồm một số xí nghiệp phân bố gần nguồn nguyên, nhiên liệu. - Không có (hoặc có rất ít) mối liên hệ giữa các xí nghiệp công nghiệp. - Hoạt động sản xuất đa dạng và linh hoạt, dễ ứng phó với sự cố và dễ thay đổi thiết bị, không làm ảnh hưởng đến xí nghiệp khác. |
|
Khu công nghiệp |
- Hình thức quan trọng và phổ biến ở các nước đang phát triển. - Đóng góp lớn vào giá trị xuất khẩu. - Tạo ra cơ sở hạ tầng đồng bộ. - Góp phần giải quyết việc làm. - Góp phần hạn chế gây ô nhiễm môi trường. |
- Tập trung nhiều xí nghiệp với khả năng hợp tác sản xuất cao trên một khu vực có ranh giới xác định, không có dân cư sinh sống, cùng sử dụng cơ sở hạ tầng sản xuất. - Sản xuất các sản phẩm vừa để tiêu thụ trong nước vừa để xuất khẩu. - Các xí nghiệp nằm trong khu công nghiệp được hưởng quy chế ưu đãi riêng. |
|
Trung tâm công nghiệp |
- Có vị trí quan trọng trong nền kinh tế, chiếm tỉ trọng đáng kể trong giá trị sản xuất và GDP của vùng và cả nước. - Là hạt nhân tạo vùng kinh tế, có sức lan tỏa rộng. - Là nơi đón đầu công nghệ mới và tạo ra những đột phá trong sản xuất. |
- Gắn với đô thị vừa và lớn, có vị trí địa lý thuận lợi. - Bao gồm các khu công nghiệp, điểm công nghiệp và các xí nghiệp công nghiệp có mối liên hệ chặt chẽ về quy trình công nghệ. - Có các xí nghiệp hạt nhân và xí nghiệp bổ trợ. - Có dân cư sinh sống và có cơ sở vật chất – kĩ thuật, cơ sở hạ tầng hoàn thiện. - Có nguồn lao động dồi dào và trình độ tay nghề cao. |
Luyện tập
Giải bài luyện tập trang 87 SGK Địa lí 10
Hãy lập sơ đồ khái quát về đặc điểm của các hình thức tổ chức lãnh thổ công nghiệp.
Phương pháp giải:
- Có 3 hình thức tổ chức lãnh thổ công nghiệp: điểm công nghiệp, khu công nghiệp và trung tâm công nghiệp.
- Dựa vào kiến thức đã học về đặc điểm của các hình thức tổ chức lãnh thổ công nghiệp trên để lập sơ đồ.
Lời giải chi tiết:
Sơ đồ khái quát về đặc điểm của các hình thức tổ chức lãnh thổ công nghiệp
Vận dụng
Giải bài vận dụng trang 87 SGK Địa lí 10
Tìm hiểu về một khu công nghiệp lớn ở Việt Nam (tên, vị trí, lĩnh vực sản xuất chủ yếu, vai trò,…).
Phương pháp giải:
Tìm kiếm trên internet các khu công nghiệp lớn ở Việt Nam.
Lời giải chi tiết:
Khu công nghiệp Phú Nghĩa – Hà Nội:
- Khu công nghiệp có vị trí đắc địa khi nằm trên trục Quốc lộ 6A nối giữa hai thị trấn Xuân Mai và Chúc Sơn, thuộc huyện Chương Mỹ, Hà Nội, cách trung tâm thành phố Hà Nội 23 km, cách cảng hàng không quốc tế Nội Bài 40 km, cảng biển Hải Phòng 120 km, KCN có tổng diện tích lên đến 170 ha được đầu tư bài bản về hạ tầng kỹ thuật và xã hội đồng bộ.
- Các ngành nghề chính: công nghiệp cơ khí, công nghiệp điện tử, công nghiệp chính xác, công nghiệp nhẹ, công nghệ tin học.
- Các nhà đầu tư hiện tại: Công ty Sản xuất linh kiện điện tử Toyota Electric Control (Nhật Bản); Công ty sản xuất thiết bị ô tô, xe máy Việt Chin (Đài Loan), Công ty Cổ phần Rượu Việt Nam – Thụy Điển, Công ty May thời trang cao cấp Starlight (Singapore), Tập đoàn thực phẩm CP (Thái Lan)
- Trong quá trình hoạt động suốt 1 năm qua, KCN đã thu hút được hàng chục doanh nghiệp trong nước và nước ngoài đăng ký quyết định đầu tư với diện tích được lắp đầy lên đến 2/3 và tăng cao cơ hội việc làm cho người dân.
Search google: "từ khóa + timdapan.com" Ví dụ: "Bài 30. Tổ chức lãnh thổ công nghiệp SGK Địa lí 10 Kết nối tri thức timdapan.com"
