Bài 3 trang 147 Tài liệu Dạy – học Vật lí 9 tập 1

Đề bài

Người ta dùng loại vôn kế, ampe kế nào để đo hiệu điện thế và cường độ dòng điện xoay chiều. Khi sử dụng loại vôn kế, ampe kế này, ta có cần phân biệt các loại chốt nối vào mạch điện xoay chiều của chúng hay không?

Em hãy quan sát và đọc kết quả đo khi giáo viên dùng đồng hồ điện đa năng để đo hiệu điện thế giữa mặt đất với một lỗ cắm điện trong mạng điện gia đình: đặt thang đo ở vị trí 250 VAC, đầu một que đo chạm đất, đầu que đo còn lại đặt vào một lỗ cắm điện trong mạng điện gia đình. Khi chuyển đầu que đo từ lỗ cắm điện này sang lỗ cắm điện kia, kết quả đo hiệu điện thế có thay đổi không? Giải thích vì sao chỉ một trong hai lỗ cắm điện của mạng điện gia đình có thể làm sáng bóng đèn của bút thử điện?

Lời giải chi tiết

- Dùng vôn kế, ampe kế xoay chiều (có kí hiệu AC hoặc \( \sim\)) để đo hiệu điện thế và cường độ dòng điện xoay chiều. Khi sử dụng vôn kế và ampe kế loại này thì ta không cần phân biệt các chốt nối vào mạch điện xoay chiều.

- Khi đo hiệu điện thế giữa một lỗ cắm ổ điện và mặt đất thì được hiệu điện thế khoảng 220V. Nếu chuyển đầu que đo từ lỗ này sang lỗ kia thì có một lỗ giá trị hiệu điện thế so với mặt đất bằng 0.

- Trong mạng điện gia đình có hai dây, một dây pha (dây lửa) và một dây trung hòa (dây mát). Hiệu điện thế dây mát với mặt đất bằng 0. Nếu đặt đầu bút thử điện vào dây mát thì sẽ không làm bóng đèn bút thử điện sáng. Hiệu điện thế dây lửa so với mặt đất khoảng 220V. Nếu đặt đầu bút thử điện vào dây lửa thì sẽ làm bóng đèn bút thử điện sáng.