Bài 23. Thiên nhiên vùng Nam Bộ - SGK Lịch sử và Địa lí 4 Chân trời sáng tạo

Các hình 1, 2, 3 gợi cho em biết điều gì về thiên nhiên vùng Nam Bộ?


Khởi động

Các hình 1, 2, 3 gợi cho em biết điều gì về thiên nhiên vùng Nam Bộ?

Lịch Sử và Địa Lí lớp 4 Chân trời sáng tạo Bài 23: Thiên nhiên vùng Nam Bộ

Lời giải chi tiết:

- Các hình 1, 2, 3 cho em biết:

+ Vùng Nam Bộ nằm ở phía nam của Tổ quốc. Nơi đây có vùng biển rộng lớn.

+ Vùng Nam Bộ có mạng lưới sông ngòi dày đặc, với nhiều sông lớn như: sông Đồng Nai, sông Tiền, sông Hậu. Các con sông này đã cung cấp nguồn nước dồi dào cho đời sống sản xuất và sinh hoạt của cư dân; đồng thời bồi đắp nên những đồng bằng phù sa màu mỡ, trù phú.

+ Vùng biển ở Nam Bộ rất giàu tiềm năng về du lịch, vận tải biển và khai thác khoáng sản.



1

Quan sát hình 4, em hãy xác định vị trí vùng Nam Bộ (ranh giới, tên quốc gia, biển, vịnh và các vùng tiếp giáp) trên lược đồ.

Lịch Sử và Địa Lí lớp 4 Chân trời sáng tạo Bài 23: Thiên nhiên vùng Nam Bộ


Lời giải chi tiết:

- Vùng Nam Bộ tiếp giáp với: Cam-pu-chia; Biển Đông; vùng Tây Nguyên và Duyên hải miền Trung.



2

a. Quan sát hình 4 và đọc thông tin, em hãy xác định trên lược đồ các khu vực địa hình có độ cao: 0 - 50 m, 50 - 200 m, 200 - 500 m của vùng Nam Bộ. Khu vực nào có diện tích lớn nhất?

Lịch Sử và Địa Lí lớp 4 Chân trời sáng tạo Bài 23: Thiên nhiên vùng Nam Bộ


b. Đọc thông tin, em hãy cho biết đặc điểm khí hậu vùng Nam Bộ.


c. Quan sát hình 5 và đọc thông tin, em hãy:

- Nêu tên các loại đất chính của vùng Nam Bộ.

- Cho biết loại đất nào có diện tích lớn nhất và phân bố ở đâu.

Lịch Sử và Địa Lí lớp 4 Chân trời sáng tạo Bài 23: Thiên nhiên vùng Nam Bộ


d. Quan sát hình 4 và đọc thông tin, em hãy:

- Xác định trên lược đồ vị trí các sông của vùng Nam Bộ.

- Cho biết đặc điểm sông ngòi của vùng Nam Bộ.

Lịch Sử và Địa Lí lớp 4 Chân trời sáng tạo Bài 23: Thiên nhiên vùng Nam Bộ


Lời giải chi tiết:

a.

- Xác định:

+ Vùng Tây Nam Bộ (còn gọi là Đồng bằng sông Cửu Long) có độ cao trung bình dưới 50 m so với mực nước biển.

+ Phần lớn khu vực Đông Nam Bộ có độ cao từ 50 - 200 m so với mực nước biển.

+ Một phần phía tây bắc của khu vực Đông Nam Bộ có độ cao từ 200 - 500 m so với mực nước biển.

- Khu vực Tây Nam Bộ có diện tích lớn nhất.

b.

- Nam Bộ có nhiệt độ trung bình năm cao, trên 27°C; lượng mưa lớn, trung bình khoảng 2000 mm mỗi năm.

- Khí hậu được chia thành hai mùa rõ rệt:

+ Vào mùa mưa, khí hậu ẩm ướt.

+ Mùa khô có lượng mưa ít, nắng nóng.

c.

- Các loại đất chính ở vùng Nam Bộ là: đất xám, đất đỏ badan và đất phù sa. Trong đó:

+ Đất xám và đất đỏ badan phân bố chủ yếu ở vùng Đông Nam Bộ.

+ Đất phù sa phân bố chủ yếu ở vùng Tây Nam Bộ.

- Loại đất có diện tích lớn nhất là đất phù sa.

d. 

- Một số sông lớn ở khu vực Nam Bộ, là: sông Đồng Nai; sông Tiền; sông Hậu; sông Sài Gòn.

- Đặc điểm chính của sông ngòi:

+ Vùng Nam Bộ có mạng lưới sông ngòi dày đặc. Các sông lớn của vùng là sông Đồng Nai, sông Tiền, sông Hậu,… có nguồn nước dồi dào.

+ Các sông thường có mùa lũ và mùa cạn.



3

Quan sát các hình 7, 8, 9, 10 kết hợp hiểu biết của bản thân, em hãy nêu một số ảnh hưởng của thiên nhiên đến sản xuất và sinh hoạt của người dân vùng Nam Bộ.

Lịch Sử và Địa Lí lớp 4 Chân trời sáng tạo Bài 23: Thiên nhiên vùng Nam Bộ


Lời giải chi tiết:

- Ảnh hưởng thuận lợi:

+ Địa hình khá bằng phẳng, khí hậu nóng ẩm và đất đai màu mỡ thuận lợi cho phát triển nông nghiệp.

+ Mạng lưới sông ngòi, kênh rạch dày đặc và đường bờ biển dài tạo điều kiện thuận lợi để phát triển ngành thuỷ sản và giao thông đường thuỷ.

- Khó khăn:

+ Ở vùng Nam Bộ thường xảy ra tình trạng thiếu nước ngọt và đất nhiễm mặn.

+ Tình trạng sạt lở bờ sông, bờ biển gây ra nhiều thiệt hại cho người dân.



Luyện tập

Vẽ sơ đồ tư duy thể hiện đặc điểm thiên nhiên vùng Nam Bộ.


Lời giải chi tiết:

Lịch Sử và Địa Lí lớp 4 Chân trời sáng tạo Bài 23: Thiên nhiên vùng Nam Bộ


Vận dụng

Em hãy sưu tầm tranh ảnh hoặc câu chuyện về một địa danh ở vùng Nam Bộ và chia sẻ với các bạn trong nhóm của mình.


Lời giải chi tiết:

(*) Tham khảo: một số cảnh đẹp ở đảo Phú Quốc (Kiên Giang)

Lịch Sử và Địa Lí lớp 4 Chân trời sáng tạo Bài 23: Thiên nhiên vùng Nam Bộ