Bài 15: Bài ca về mặt trời trang 72 SGK Tiếng Việt lớp 5 tập 1 Kết nối tri thức

Khởi động

Trả lời câu hỏi khởi động trang 72 SGK Tiếng Việt 5 Kết nối tri thức

Chia sẻ với bạn suy nghĩ, cảm xúc của em về cảnh mặt trời mọc hoặc mặt trời lặn.

Phương pháp giải:

Em dựa vào suy nghĩ, cảm xúc của bản thân để trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

Cảnh mặt trời lặn mang đến cho em một cảm giác yên bình và thư giãn. Đó là khoảnh khắc cuối cùng của ngày, nơi em có thể dừng lại, thả lỏng tâm trí và tận hưởng sự yên tĩnh của bầu trời khi mặt trời nhẹ nhàng chìm vào đất trời. Mặt trời lặn cũng cho em cơ hội để suy ngẫm về những điều đã xảy ra trong ngày và những điều em cảm ơn.

Nội dung bài đọc

1

Trả lời câu hỏi 1 bài đọc trang 73 SGK Tiếng Việt 5 Kết nối tri thức

BÀI CA VỀ MẶT TRỜI

Không hiểu sao, tôi thức dậy rất sớm. Sương mù như tấm khăn voan mỏng màu sữa bay la đà trên những khóm cây quanh vườn, trùm lấp một khoảng sản. Tôi chợt nhận ra, trên những ngọn cau cao, chim sẻ thi nhau cất tiếng hót. Tôi lắng tai nghe. Dàn đồng ca chim sẻ khi bổng khi trầm, khi nhanh khi chậm, xôn xao vòm không gian. Chúng đang hát về cái gì vậy? Tôi không thể biết được. Nhưng rõ ràng là chúng đã trông thấy một cái gì đó mà tôi không thể cùng trông thấy được.

Tôi ngước nhìn về phương đông, sau vòm cây xanh thẳm bỗng nhô lên nửa vành mũ màu đỏ. Chiếc mũ đỏ to lớn nhô dần lên trên nền trời buổi sớm. Cuối cùng chiếc mũ đỏ bay lên khỏi vòm cây. Đây là vầng mặt trời. Vầng mặt trời giống một chiếc mâm đồng đỏ bay từ từ chiếm lĩnh nền trời xa, rộng. Chim sẻ càng cất cao giọng, chiếc mâm đồng đồ càng nhích dần lên.

Vầng mặt trời đã lên từ bao giờ? Chắc là nó đã nhô lên khỏi mặt biển trước khi nhô lên khỏi vòm cây. Trái tim tôi bỗng vang lên một bài ca hoà với bài ca của những con chim sẻ trên trời cao. Bài ca về mặt trời.

Mâm đồng đỏ. Mâm đồng đỏ

Suốt đêm tắm biển

Làm nước biển sôi

Ngày trở về trời

Mâm đồng không nguội

Mâm đồng đỏ chói.

Mặt trời. Mặt trời...

(Theo Nguyễn Trọng Tạo)

Đàn chim sẻ làm gì khiến nhân vật “tôi” chú ý? Nhân vật “tôi” nghĩ gì về chuyện đó?

Phương pháp giải:

Em đọc đoạn văn đầu tiên của bài đọc để tìm câu trả lời.

Lời giải chi tiết:

- Đàn chim sẻ thi nhau cất tiếng hót khiến nhân vật "tôi" chú ý.

- Nhân vật "tôi" nghĩ rằng đàn chim sẻ đã trông thấy một điều gì đó mà anh không thể cùng trông thấy được.

2

Trả lời câu hỏi 2 bài đọc trang 73 SGK Tiếng Việt 5 Kết nối tri thức

Cảnh mặt trời mọc được miêu tả như thế nào?

Phương pháp giải:

Em đọc đoạn văn thứ hai của bài đọc để tìm câu trả lời.

Lời giải chi tiết:

Cảnh mặt trời mọc được miêu tả: Sau vòm cây xanh thẳm bỗng nhô lên nửa vành mũ màu đỏ. Mặt trời mọc giống như chiếc mũ đỏ lớn dần lên từ phía đông, bay lên khỏi vòm cây, chiếm lĩnh nền trời xa xôi và rộng lớn.

3

Trả lời câu hỏi 3 bài đọc trang 73 SGK Tiếng Việt 5 Kết nối tri thức

Vì sao nhân vật “tôi” liên tưởng mặt trời như chiếc mũ đỏ rồi lại như chiếc mâm đồng đỏ?

Phương pháp giải:

Em đọc đoạn văn thứ hai của bài đọc để tìm câu trả lời.

Lời giải chi tiết:

Nhân vật "tôi" liên tưởng mặt trời như chiếc mũ đỏ vì lúc đó mặt trời mới chỉ nhô lên một nửa.

Sau đó nhân vật “tôi” liên lại liên tưởng mặt trời như chiếc mâm đồng đỏ vì lúc đó mặt trời đã nhô lên hẳn, tròn trịa như chiếc mâm đồng.

4

Trả lời câu hỏi 4 bài đọc trang 73 SGK Tiếng Việt 5 Kết nối tri thức

Khi phát hiện ra vầng mặt trời như chiếc mâm đồng đỏ, cảm xúc của nhân vật “tôi” như thế nào? Em suy nghĩ gì về bài hát của nhân vật “tôi”?

Phương pháp giải:

Em đọc đoạn văn thứ hai và thứ ba của bài đọc, suy nghĩ và trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

- Khi phát hiện ra vầng mặt trời như chiếc mâm đồng đỏ, cảm xúc của nhân vật "tôi" là phấn khích và hứng khởi. Nhân vật “tôi” mô tả mặt trời như một chiếc mâm đồng đỏ bay lên từ đất trời, rộng lớn. Điều này cho thấy nhân vật cảm nhận được vẻ đẹp tuyệt vời và ý nghĩa của mặt trời mọc, và cảm thấy hạnh phúc và hứng khởi trước một ngày mới bắt đầu.

Sau đó nhân vật tôi cảm thấy tò mò và rồi trái tim bỗng vang lên bài ca mặt trời.

- Bài hát của nhân vật “tôi” là một bài ca tỏa sáng về mặt trời và sự sống. Nhân vật "tôi" đã cảm nhận được sự kỳ diệu của việc mặt trời mọc và muốn chia sẻ niềm vui và sự hân hoan đó thông qua bài hát của mình. Bài hát không chỉ diễn tả vẻ đẹp của mặt trời mà còn là sự tôn vinh và tri ân đối với sức mạnh của tự nhiên và sự sống.

5

Trả lời câu hỏi 5 bài đọc trang 73 SGK Tiếng Việt 5 Kết nối tri thức

Khi đọc đoạn văn tả mặt trời mọc, có hai bạn nhỏ đã nêu ý kiến như dưới đây. Em thích ý kiến của bạn nào hoặc có ý kiến nào khác? Vì sao?

Cảnh mặt trời mọc giống như một thước phim quay chậm. Vầng mặt trời chậm rãi xuất hiện, như một nghệ sĩ muốn màn mở đầu của mình phải thật đặc biệt để mang lại cảm xúc vỡ oà cho khán giả.

(Ngọc Minh)

Cảnh mặt trời mọc giống màn ảo thuật mà khán giả hồi hộp mong chờ. Khi mặt trời xuất hiện, bí mật được khám phá, “sân khấu" bầu trời sáng bừng rạng rỡ trong niềm vui của tất cả mọi người.

(Việt Phương)

Phương pháp giải:

Em đọc kĩ hai ý kiến, suy nghĩ và trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

Tôi thích ý kiến của bạn Ngọc Minh hơn. Ý kiến đó tạo ra hình ảnh mặt trời mọc như một sự kiện đặc biệt và tuyệt vời, giống như một nghệ sĩ muốn tạo ra ấn tượng mạnh mẽ cho khán giả của mình. Hình ảnh này tạo ra cảm giác của sự kỳ vĩ và trọng đại khi mặt trời lên từ phía đông, và làm cho người đọc cảm nhận được sự quan trọng của mỗi ngày mới bắt đầu.