Bài 1 trang 16 Tài liệu Dạy – học Vật lí 9 tập 1

Đề bài

Viết công thức xác định điện trở của một vật dẫn. Nếu tên gọi và đơn vị đo của các đại lượng trong công thức. Vẽ các kí hiệu của điện trở trong sơ đồ mạch điện . Thông thường, khi nhiệt độ thay đổi khá lớn thì điện trở của một vật dẫn có thay đổi không ?

Khi đặt vào hai đầu dây dẫn một hiệu điện thế xác định, hãy nêu mối liên hệ giữa giá trị điện trở của vật dẫn với mức độ cản trở dòng điện của vật dẫn và giá trị cường độ dòng điện chạy qua vật dẫn.

Hình H2.4 mô tả bộ phận thường gặp của một số mạch điện trong cuộc sống, có tên là quang điện trở (hay quang trở). Các kí hiệu của quang điện trở trong sơ đồ mạch điện được nêu ở hình H2.5. Người ta nối quang trở với nguồn điện một chiều rồi dùng ampe kế để đo cường độ dòng điện qua quang trở. Ban đầu quang trở được che tối. Khi chiếu sáng quang trở, người ta thấy chỉ số của ampe kế tăng lên.

Em hãy cho biết : khi quang trở được chiếu sáng, điện trở của quang trở tăng lên hay giảm đi ?

Lời giải chi tiết

- Điện trở của một dây dẫn được xác định bằng công thức : \(R = {U \over I}\)

U có đơn vị là vôn (V)

I có đơn vị là ampe (A)

Khi đó R có đơn vị là Ôm \(\left( \Omega  \right)\).

- Kí hiệu điện trở trong sơ đồ mạch điện :

 hoặc 

- Cường độ dòng điện I chạy qua dây dẫn tỉ lệ thuận với hiệu điện thế U đặt vào hai đầu dây dẫn và tỉ lệ nghịch với điện trở R của dây.

- Thông thường, khi nhiệt độ thay đổi ít thì điện trở của một dây dẫn có giá trị không đổi.

- Khi quang trở được chiếu sáng mà số chỉ ampe kế tăng lên chứng tỏ cường độ dòng điện tăng lên. Mà hiệu điện thế không đổi. Vậy điện trở của quang trở đã bị giảm đi.

Chú ý : Quang điện trở là một linh kiện có điện trở thay đổi được nhờ chiếu sáng.