Bài 17: Khái niệm về hệ thống thông tin và viễn thông


1. Khái niệm về hệ thống thông tin và viễn thông

1.1. Mô hình hệ thống thông tin và viễn thông:

1.2. Khái niệm hệ thống thông tin và viễn thông:

  • Là những hệ thống truyền thông tin đi xa.

    • Hệ thống thông tin : Là hệ thống dùng các biện pháp để thông báo cho nhau những thông tin cần thiết.

    • Hệ thống viễn thông : Là hệ thống truyền những thông tin đi xa bằng sóng vô tuyến điện.

1.3. Các phương pháp truyền thông tin đi xa:

  • Truyền trực tuyến.

  • Truyền bằng sóng (truyền qua không gian)

2. Sơ đồ khối và nguyên lý làm việc của hệ thống thông tin và viễn thông.

2.1. Phần phát thông tin:

a. Chức năng:

  • Có nhiệm vụ đưa nguồn thông tin cần phát tới nơi cần thu thông tin.

b. Sơ đồ khối một máy phát thông tin:

  • Nguồn thông tin: Nguồn tín hiệu cần phát đi xa như: âm thanh, hình ảnh, chữ và số. . .

  • Xử lí thông tin: Nguồn tín hiệu cần được gia công và khuếch đại.

  • Mã hoá: Những tín hiệu đã được xử lícó biên độ đủ lớn muốn truyền đi xa cần được mã hóa theo một kỹ thuật nào đó. Hiện nay có hai kỹ thuật mã hóa cơ bản là kỹ thuật tương tự và kỹ thuật số.

  • Truyền đi: Tín hiệu sau khi được mã hóa được gửi vào phương tiện truyền dẫn để truyền đi xa (dây dẫn, cáp quang, sóng điện từ. . . )

2.2. Phần thu thông tin

a. Chức năng

  • Nhận tín hiệu đã được mã hóa được truyền đi từ phía phát, biến đổi ngược lại để đưa tới thiết bị đầu cuối.

b. Sơ đồ khối:

  • Nhận thông tin: tín hiệu đã phát đi được máy thu nhận bằng một thiết bị hay một mạch nào đó (angten, modem, . . .)

  • Xử lí thông tin: các tín hiệu nhận về có công suất nhỏ và đã được mã hóa nên phải được xử lí như giải mã, điều chế, khuếch đại, . . .

  • Thiết bị đầu cuối: là khâu cuối cùng của hệ thống (loa, màn hình, in ra giấy, . . . )

  • Những thông tin từ nơi phát đến nơi thu có thể ở khoảng cách xa, gần khác nhau.

⇒ Tất cả nguồn phát và thu thông tin phải hợp thành một mạng thông tin quốc gia và toàn cầu

Bài 1.

Hãy chọn câu đúng: Sơ đồ khối một máy phát thông tin có trình tự là:

A. Nguồn thông tin → Xử lý thông tin → Mã hoá → Truyền đi

B. Xứ lý thông tin → Nguồn thông tin → Mã hoá → Truyền đi.

C. Truyền đi → Mã hoá → Nguồn thông tin → Xứ lý thông tin

D. Tất cả đều đúng.

Hướng dẫn giải

Chọn đáp án A

  • Nguồn thông tin → Xử lý thông tin → Mã hoá → Truyền đi

Bài 2.

Hãy chọn câu đúng: Sơ đồ khối một máy thu thông tin có trình tự như sau

A. Nhận thông tin → Xử lí thông tin → Thiết bị đầu cuối.

B. Xử lí thông tin → Nhận thông tin → Thiết bị đầu cuối

C. Thiết bị đầu cuối → Nhận thông tin →Xử lí thông tin .

D. Tất cả đều đúng.

Hướng dẫn giải

Chọn đáp án A

  • Nhận thông tin → Xử lí thông tin → Thiết bị đầu cuối.

Bài 3.

Hãy chọn câu đúng: Phương pháp truyền thông tin hiện nay là

A. Truyền trực tuyến và truyền bằng sóng.

B. Chỉ có truyền trực tuyến.

C. Chỉ có truyền bằng sóng.

D. Tất cả đều sai.

Hướng dẫn giải

Chọn đáp án A

  • Truyền trực tuyến và truyền bằng sóng.

Bài 4:

Truyền thông tin nội bộ của một công ty có được coi là hệ thống thông tin và viễn thông hay không?

Hướng dẫn giải

  • Việc truyền thông tin nội bộ trong một cơ quan hiện nay được truyền bằng mạng nội bộ, do đó đây cũng chính là một hệ thống thông tin quy mô nhỏ.

Bài 5:

Điện thoại cố định và di động giống và khác nhau ở điểm nào?

Hướng dẫn giải

  • Giống nhau: cùng có chức năng phát và thu nhận thông tin.

  • Khác nhau: phương thức truyền tin (điện thoại cố định thì truyền bằng dây dẫn, còn điện thoại di động thì truyền bằng sóng điện từ, do đó cách xử lý và mã hóa khác nhau).

Bài 6:

Hệ thống thông tin và truyền thông có nhược điểm gì không ?

Hướng dẫn giải

  • Gây ô nhiễm môi trường: gây ra hiện tượng nhiễm điện, sản phẩm thải không được thu hồi và tái chế, ảnh hưởng đến sức khỏe con người…

  • Sai lệch thông tin ngày càng nhiều.

  • Liên quan đến vấn đề sở hữu trí tuệ, bản quyền tác giả.

1. Khái niệm về hệ thống thông tin và viễn thông

1.1. Mô hình hệ thống thông tin và viễn thông:

1.2. Khái niệm hệ thống thông tin và viễn thông:

  • Là những hệ thống truyền thông tin đi xa.

    • Hệ thống thông tin : Là hệ thống dùng các biện pháp để thông báo cho nhau những thông tin cần thiết.

    • Hệ thống viễn thông : Là hệ thống truyền những thông tin đi xa bằng sóng vô tuyến điện.

1.3. Các phương pháp truyền thông tin đi xa:

  • Truyền trực tuyến.

  • Truyền bằng sóng (truyền qua không gian)

2. Sơ đồ khối và nguyên lý làm việc của hệ thống thông tin và viễn thông.

2.1. Phần phát thông tin:

a. Chức năng:

  • Có nhiệm vụ đưa nguồn thông tin cần phát tới nơi cần thu thông tin.

b. Sơ đồ khối một máy phát thông tin:

  • Nguồn thông tin: Nguồn tín hiệu cần phát đi xa như: âm thanh, hình ảnh, chữ và số. . .

  • Xử lí thông tin: Nguồn tín hiệu cần được gia công và khuếch đại.

  • Mã hoá: Những tín hiệu đã được xử lícó biên độ đủ lớn muốn truyền đi xa cần được mã hóa theo một kỹ thuật nào đó. Hiện nay có hai kỹ thuật mã hóa cơ bản là kỹ thuật tương tự và kỹ thuật số.

  • Truyền đi: Tín hiệu sau khi được mã hóa được gửi vào phương tiện truyền dẫn để truyền đi xa (dây dẫn, cáp quang, sóng điện từ. . . )

2.2. Phần thu thông tin

a. Chức năng

  • Nhận tín hiệu đã được mã hóa được truyền đi từ phía phát, biến đổi ngược lại để đưa tới thiết bị đầu cuối.

b. Sơ đồ khối:

  • Nhận thông tin: tín hiệu đã phát đi được máy thu nhận bằng một thiết bị hay một mạch nào đó (angten, modem, . . .)

  • Xử lí thông tin: các tín hiệu nhận về có công suất nhỏ và đã được mã hóa nên phải được xử lí như giải mã, điều chế, khuếch đại, . . .

  • Thiết bị đầu cuối: là khâu cuối cùng của hệ thống (loa, màn hình, in ra giấy, . . . )

  • Những thông tin từ nơi phát đến nơi thu có thể ở khoảng cách xa, gần khác nhau.

⇒ Tất cả nguồn phát và thu thông tin phải hợp thành một mạng thông tin quốc gia và toàn cầu

Bài 1.

Hãy chọn câu đúng: Sơ đồ khối một máy phát thông tin có trình tự là:

A. Nguồn thông tin → Xử lý thông tin → Mã hoá → Truyền đi

B. Xứ lý thông tin → Nguồn thông tin → Mã hoá → Truyền đi.

C. Truyền đi → Mã hoá → Nguồn thông tin → Xứ lý thông tin

D. Tất cả đều đúng.

Hướng dẫn giải

Chọn đáp án A

  • Nguồn thông tin → Xử lý thông tin → Mã hoá → Truyền đi

Bài 2.

Hãy chọn câu đúng: Sơ đồ khối một máy thu thông tin có trình tự như sau

A. Nhận thông tin → Xử lí thông tin → Thiết bị đầu cuối.

B. Xử lí thông tin → Nhận thông tin → Thiết bị đầu cuối

C. Thiết bị đầu cuối → Nhận thông tin →Xử lí thông tin .

D. Tất cả đều đúng.

Hướng dẫn giải

Chọn đáp án A

  • Nhận thông tin → Xử lí thông tin → Thiết bị đầu cuối.

Bài 3.

Hãy chọn câu đúng: Phương pháp truyền thông tin hiện nay là

A. Truyền trực tuyến và truyền bằng sóng.

B. Chỉ có truyền trực tuyến.

C. Chỉ có truyền bằng sóng.

D. Tất cả đều sai.

Hướng dẫn giải

Chọn đáp án A

  • Truyền trực tuyến và truyền bằng sóng.

Bài 4:

Truyền thông tin nội bộ của một công ty có được coi là hệ thống thông tin và viễn thông hay không?

Hướng dẫn giải

  • Việc truyền thông tin nội bộ trong một cơ quan hiện nay được truyền bằng mạng nội bộ, do đó đây cũng chính là một hệ thống thông tin quy mô nhỏ.

Bài 5:

Điện thoại cố định và di động giống và khác nhau ở điểm nào?

Hướng dẫn giải

  • Giống nhau: cùng có chức năng phát và thu nhận thông tin.

  • Khác nhau: phương thức truyền tin (điện thoại cố định thì truyền bằng dây dẫn, còn điện thoại di động thì truyền bằng sóng điện từ, do đó cách xử lý và mã hóa khác nhau).

Bài 6:

Hệ thống thông tin và truyền thông có nhược điểm gì không ?

Hướng dẫn giải

  • Gây ô nhiễm môi trường: gây ra hiện tượng nhiễm điện, sản phẩm thải không được thu hồi và tái chế, ảnh hưởng đến sức khỏe con người…

  • Sai lệch thông tin ngày càng nhiều.

  • Liên quan đến vấn đề sở hữu trí tuệ, bản quyền tác giả.

Bài học tiếp theo

Bài 18: Máy tăng âm
Bài 19: Máy thu thanh
Bài 20: Máy thu hình
Bài 21: Thực hành Mạch khuếch đại âm tần

Bài học bổ sung