Kinh Phật Đản
Lễ Phật đản năm 2022 sẽ rơi vào Chủ nhật, ngày 15/5 Dương lịch, tức ngày rằm tháng 4 năm Nhâm Dần. Để tìm hiểu rõ hơn về ngày này, mời các bạn cùng tham khảo nguồn gốc và ý nghĩa của ngày lễ Phật đản, cùng kinh mừng đại lễ Phật Đản chi tiết nhất nhé.
1. Ngày lễ Phật đản là ngày gì?
1.1. Nguồn gốc ngày lễ Phật đản
Từ xa xưa, Đại lễ Vesak - Phật đản hay lễ Tam hiệp, là ngày lễ kỷ niệm 3 sự kiện quan trọng trong cuộc đời Đức Phật Thích Ca (Phật đản sinh, Phật thành đạo và Phật nhập Niết bàn). Đại lễ được tổ chức tại các quốc gia Phật giáo theo truyền thống Nam truyền, bắt đầu từ Sri Lanka, sau đó truyền sang Myanmar, Thái Lan, Lào... Phật giáo Tây Tạng cũng coi ngày này là ngày Tam hiệp.
Theo truyền thống Phật giáo Bắc tông và Phật giáo Trung Hoa, Phật đản chỉ là ngày kỷ niệm ngày sinh của đức Phật Thích Ca. Ngày Phật đản hay Vesak, Tam hiệp được kỷ niệm vào các ngày khác nhau tùy theo quốc gia. Một số quốc gia với đa số Phật tử chịu ảnh hưởng Bắc tông (như Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản) thường tổ chức lễ Phật đản vào ngày 8/4 Âm lịch. Các quốc gia theo Nam tông thường tổ chức vào ngày trăng tròn trong tháng 4 Âm lịch hay là ngày trăng tròn tháng 5 Dương lịch.
Ngày 28/10/1999, đại biểu các nước của 34 nước trên thế giới đệ trình lên Đại hội đồng Liên Hợp Quốc dự thảo nghị quyết công nhận Đại lễ Vesak kỷ niệm ngày Đức Phật đản sinh, thành đạo và nhập Niết bàn.
Đến ngày 12/11/1999, Đại hội đồng Liên Hợp Quốc thông qua nghị quyết công nhận ngày trăng tròn tháng 5 Dương lịch là Đại lễ Vesak kỷ niệm ngày đản sinh, thành đạo và nhập Niết bàn của Đức Phật.
Nghị quyết viết: "Lời dạy của Đức Phật, và thông điệp về từ bi, hòa bình và thiện tâm của ngài đã chuyển hóa hàng triệu người... Thừa nhận ngày trăng tròn tháng 5 hàng năm là ngày thiêng liêng nhất của Phật tử, kỷ niệm ngày sinh, thành đạo và nhập niết bàn của Đức Phật".
Từ đó, năm 1999 đến nay, mỗi năm tại trụ sở chính của Liên Hợp Quốc ở New York và nhiều nơi trên thế giới, Liên Hợp Quốc đều tổ chức lễ kỷ niệm Đại lễ Vesak. Đặc biệt, các nước có truyền thống Phật giáo lâu đời tại châu Á, mỗi năm đều theo tinh thần của nghị quyết Liên Hợp Quốc mà long trọng tổ chức Đại lễ Vesak, trong đó có Việt Nam vào năm 2008 và năm 2014.
Đại lễ này diễn ra với nhiều nội dung, bên cạnh nội dung sinh hoạt tôn giáo, còn có hội thảo về các chủ đề Phật giáo đối với đời sống xã hội, triển lãm, biểu diễn văn hóa nghệ thuật dân gian của các nước đăng cai, du lịch tham quan thắng cảnh, thắng tích Phật giáo.
Cựu Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Ban Ki-moon từng phát biểu nhân Đại lễ Vesak 2007: "Hơn 2.500 năm qua, những lời dạy của Đạo sư Giác ngộ, Phật Thích Ca vẫn tiếp tục là kim chỉ nam và đã mang lại ý nghĩa cho cuộc đời của hàng triệu người trên thế giới.
Việc tổ chức hàng năm đại lễ này là cơ hội để Phật tử xác quyết niềm tin vào giáo lý của ngài, đồng thời phát huy tinh thần từ bi - trí tuệ và hòa bình mà Phật đã truyền trao".
1.2. Ý nghĩa ngày Phật đản
Phật đản là ngày nghỉ lễ quốc gia tại nhiều nước châu Á như Thái Lan, Nepal, Sri Lanka, Maylaysia, Miến Điện, Singapore, Indonesia, Hàn Quốc, Campuchia...
Vào ngày lễ, Phật tử thường vinh danh Tam bảo: Phật, Pháp, Tăng (qua các hình thức như dâng cúng, tặng hoa, đến nghe thuyết giảng) và thực hành ăn chay và giữ ngũ giới, tứ vô lượng tâm (từ bi hỷ xả), thực hành bố thí và làm việc từ thiện, tặng quà, tiền cho những người yếu kém trong cộng đồng.
Kỷ niệm Vesak cũng có nghĩa là làm những nỗ lực đặc biệt để mang lại hạnh phúc, niềm vui cho những người bất hạnh như người già cao niên, người khuyết tật và người bệnh, chia sẻ niềm vui và hòa bình với mọi người.
Ở một số quốc gia, đặc biệt là Sri Lanka, hai ngày được dành cho việc cử hành Vesak, việc bán rượu và thịt thường bị cấm và tất cả các cửa hàng rượu, bia và lò giết mổ phải đóng cửa do nghị định của chính phủ.
Chim, côn trùng và thú vật được phóng sinh như là một "hành động mang tính biểu tượng của sự giải thoát", của sự trả tự do cho những người bị giam cầm, bị bỏ tù, bị tra tấn trái với ý muốn của họ.
Tại Ấn Độ, Nepal, người dân thường mặc áo trắng khi lên các tịnh xá và ăn chay. Tại hầu hết các quốc gia châu Á đều có diễu hành xe hoa và nghi lễ tụng niệm, tại Hàn Quốc có lễ hội đèn hoa sen Yeon Deung Hoe rất lớn.
2. Ngày lễ Phật Đản tụng kinh gì?
Lễ Phật Đản là ngày lễ quan trọng trong tín ngưỡng Phật giáo và thường được tổ chức rất long trọng. Tại Việt Nam, lễ Phật Đản được Giáo hội Phật giáo tổ chức long trọng trên cả nước với nhiều hoạt động phong phú như diễn hành, rước xe hoa, văn nghệ mừng sự ra đời của Đức Phật và các hoạt động từ thiện khác.
Đây cũng là dịp để khích lệ truyền thống văn hóa Phật giáo đối với công cuộc xây dựng và bảo vệ tổ quốc Việt Nam, đồng thời thể hiện rõ chính sách tôn giáo của Đảng và Nhà nước ta nên được tổ chức long trọng, thu hút rất nhiều người tham gia, kể cả những người không có tín ngưỡng Phật giáo.
Vào ngày Phật Đản, các Phật tử thường đến chùa để phụ giúp làm công quả, nghe các bài thuyết về giáo lý nhà Phật để tự chiêm nghiệm cũng như tìm sự thanh tịnh cho tâm hồn. Nghi thức làm lễ Phật Đản cũng được cử hành rất long trong, gồm các bước như:
- Niệm hương.
- Tịnh pháp giới chơn ngôn.
- Tịnh tam nghiệp chơn ngôn.
- Phổ cúng dường chơn ngôn.
- Cúng hương.
- Cầu nguyện.
- Tán Phật.
- Quán tưởng Phật.
- Đảnh lễ.
- Chú đại bi.
- Tán Phật.
- Tán lễ.
- Đảnh lễ.
- Kệ khánh đản.
- Xưng tán hồng danh.
- Kệ tắm Phật.
- Kinh bát nhã ba la mật.
- Chú vãng sanh.
- Tứ hoằng thệ nguyện.
- Tam quy y.
Ngoài ra, trong dịp này, Phật tử cũng có thể tự tổ chức cúng bái tại nhà, thông qua việc làm này, các Phật tử không chỉ thể hiện lòng hân hoan chào đón lễ Phật Đản mà còn tạo duyên cho người thân, bạn bè hay những người chưa biết đến Phật pháp được kết duyên lành với Tam Bảo. Khi tổ chức lễ Phật Đản tại nhà, Phật tử vẫn phải thực hiện đúng những nghi lễ và những điều kiêng kỵ trong ngày này như không sát sinh, thận trọng lời ăn tiếng nói, mọi người đều ăn chay, lau dọn vệ sinh nhà cửa và trang trí bàn thờ Phật thật đẹp và đọc kinh Phật Đản (hay còn gọi là kinh Phật Đản sanh).
3. Kinh mừng đại lễ Phật Đản
Kinh Phật Đản
Nam Mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni (3L) (C)
Kệ Khai Kinh
Phật pháp cao sâu không gì sánh
Ngàn năm nào dễ gặp được đâu
Nay con nhận rõ con đường sáng
Xin nguyện hành thâm lý nhiệm mầu. (CC)
Kinh Tụng
Hôm nay là ngày Phật Đản (Thành Đạo), toàn thể chúng con, tâm thành kính lễ. Lòng tràn hoan hỷ, cảm kích vô cùng, đức Phật ra đời, vì thương nhân loại. Chúng sanh chìm đắm, trong biển trầm luân, sanh tử không dừng, chừng nào ra khỏi. (C)
Thuyền từ rời bến, vào chốn biển mê, cứu vớt chúng sanh, đưa đến bờ giác. Vô minh đêm tối, chẳng biết lối đi, cầm đuốc đưa đường, dẫn về quê cũ. (C)
Thế Tôn ứng hiện, dưới cội Vô Ưu, vừa mới ra đời, liền đi bảy bước. Gót chân sen nở, nhạc trời reo vang, mừng đấng cứu đời, giáng sinh trần thế. (C)
Tin vui đồn khắp, thành thị chốn quê, nô nức reo hò, như hạn gặp mưa, như con mừng mẹ. Ngài đã lớn lên, Sống trong nhung lụa, Ở vị Đông cung, Mà không mãn ý. Nền vàng điện ngọc, Chẳng chút bận tâm, Vợ đẹp con yêu, Không sao trói buộc. Canh cánh nỗi lòng, Vì thương nhân loại. (C)
Rồi một đêm ấy, vượt thành xuất gia. Tìm học các tiên, mà không toại nguyện. Quyết tâm khổ hạnh, thử đạt đạo chăng? Đã trải sáu năm, chỉ chiêu kiệt lực. Bỏ tu khổ hạnh, đến cội Bồ Đề, thệ nguyện nơi đây, nếu không thành đạo, xương tan thịt nát, thề không đổi dời. Đến đêm bốn chín, sao mai vừa lên, đạo cả sáng ngời, Bồ Đề viên mãn. Mối mang sanh tử, cội gốc vô minh, dứt sạch vỡ tan, không còn manh vụn. (C)
Ngài liền tuyên bố, chứng quả Bồ Đề, thành bậc Chánh giác. Nhớ đến chúng sanh, lăng hụp biển mê, ngài đi hoằng hóa, ngót bốn mươi năm, không hề ngừng nghỉ. Người đạt đạo quả, La Hán rất nhiều, Bồ tát chư thiên, không sao tính kể. (C)
Chánh pháp từ đây, rao truyền rộng khắp, phá tan mê chấp, ẩy sạch tà đồ, mở mắt chúng sanh, thấy trời quang đãng, Đông Tây Nam Bắc, khắp cõi Ta Bà, dần được no lòng, nếm mùi giải thoát. (C)
Đến tám mươi tuổi, về rừng Sa La, ở dưới hai cây, thế tôn thị tịch. Chúng Tăng than khóc, chư thiên ngậm ngùi, đức Phật hết duyên, Niết Bàn an nghỉ. Ân cao đức trọng, làm sao đáp đền? Chỉ cố gắng tu, đạt được đạo quả. Mồi đèn nổi lửa, đời đời không dừng, đền ơn chư Phật, là ơn chẳng đền. Giáo hóa chúng sanh, là đền ơn Phật. (C)
Chúng con phát nguyện, quyết chí tiến tu, theo gương Đức Phật. Chúng sanh còn mê, chúng con phải giác, chúng sanh còn khổ, chúng con ban vui, không sót một người, mới tròn bản nguyện. (C)
Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni. (3L) (CC)
Trên đây Tìm Đáp Án vừa gửi tới bạn đọc bài viết Kinh Phật Đản. Hi vọng qua bài viết này bạn đọc có thêm nhiều tài liệu bổ ích và biết thêm về Kinh mừng đại lễ Phật Đản.