Hợp đồng lao động là gì?

Hợp đồng lao động là gì? Có các loại hợp đồng lao động nào? Mời bạn đọc cùng tham khảo bài viết dưới đây của Tìm Đáp Án để có thể hiểu rõ hơn về vấn đề này nhé.

1. Hợp đồng lao động là gì?

Hợp đồng lao động là văn bản giao kết giữa người lao động và người sử dụng lao động và được lập theo những yêu cầu nhất định trước khi tiến hành công việc. Nội dung của hợp đồng lao động được quy định tại luật lao động 2013 và phải đáp ứng được các nội dung cụ thể:

Theo điều 16 Bộ luật lao động 2013:

Hợp đồng lao động phải được giao kết bằng văn bản và được làm thành 02 bản, người lao động giữ 01 bản, người sử dụng lao động giữ 01 bản

Ngoại trừ trường hợp có thể giao kết hợp đồng bằng lời nói theo khoản 2 điều 16 đối với các công việc có thời hạn tạm thời dưới 3 tháng.

Trong trường hợp người lao động từ đủ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi, thì việc giao kết hợp đồng lao động phải được sự đồng ý của người đại diện theo pháp luật của người lao động.

2. Các loại hợp đồng lao động

a) Hợp đồng lao động không xác định thời hạn;

Đây là hợp đồng mà trong đó hai bên không xác định thời hạn, thời điểm chấm dứt hiệu lực của hợp đồng. Đây là loại hợp đồng lao động áp dụng với các công việc có tính chất thường xuyên, lâu dài nhằm ổn định lao động trong doanh nghiệp. Loại hợp đồng này có ưu điểm là tạo ra môi trường lao động ổn định, công việc có thể được duy trì lâu dài. Với đặc điểm như vậy nên trong thực tế có rất nhiều trường hợp chủ sử dụng lao động không muốn kí hợp đồng không xác định thời hạn bởi vì: Khi tham gia ký kết loại hợp đồng này, chủ sử dụng lao động phải đảm bảo công việc cho người lao động lâu dài. Tuy nhiên trong kinh doanh luôn tiềm ẩn nhiều rủi ro. Do vậy chủ sử dụng lao động thường giao kết hợp đồng lao động xác định thời hạn với người lao động hơn.

b) Hợp đồng lao động xác định thời hạn;

Hợp đồng lao động xác định thời hạn là hợp đồng mà trong đó hai bên xác định thời hạn, thời điểm chấm dứt hiệu lực của hợp đồng trong khoảng thời gian từ đủ 12 tháng đến 36 tháng. Như vậy nếu như hợp đồng lao động không xác định thời hạn, trong hợp đồng không đề cập đến thời hạn, thời điểm chấm dứt hợp đồng thì trong hợp đồng này chủ sử dụng lao động và người lao động phải thỏa thuận rõ một thời hạn hợp đồng nhất định.Thời hạn của hợp đồng như trên chính là điểm khác biệt căn bản để phân biệt hợp đồng lao động không xác định thời hạn.

Những điểm lưu ý khi giao kết hợp đồng lao động xác định thời hạn

Về hình thức hợp đồng: Hợp đồng lao động không xác định thời hạn phải được giao kết bằng văn bản. Nếu như hai bên giao kết hợp đồng lao động xác định thời hạn nhưng lại giao kết bằng lời nới thì hợp đồng lao động đã giao kết không có giá trị pháp lý. Sở dĩ khi giao kết hợp đồng này Bộ luật lao động năm 2012 bắt buộc người sử dụng lao động và người lao động phải lập thành văn bản là vì khi hai bên giao kết hợp đồng này thường là để làm công việc có tính chất tương đối ổn định như: kế toán, hành chính, nhân viên maketting…. Mặt khác, những công việc này đòi hỏi trách nhiệm của người lao động khá nhiều. Do đó người lao động và người sử dụng lao động phải giao kết hợp đồng lao động bằng văn bản để ghi nhận quyền, nghĩa vụ, lợi ích của hai bên.

Thời hạn hợp đồng lao động xác định thời hạn

Hợp đồng lao động xác định thời hạn có thời hạn từ 12 tháng đến dưới 36 tháng.Trong trường hợp hợp đồng hết thời hạn, Căn cứ khoản 2, điều 22 Bộ luật lao động năm 2012 ,trường hợp người lao động và người sử dụng lao động ký kết hợp đồng lao động mới là hợp đồng xác định thời hạn thì cũng chỉ được ký thêm 01 lần, sau đó nếu người lao động vẫn tiếp tục làm việc thì phải ký kết hợp đồng lao động không xác định thời hạn.

c) Hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng.

Đây là hơp đồng để làm những công việc thường xuyên có thời hạn từ 12 tháng trở lên, trừ trường hợp phải tạm thời thay thế người lao động đi làm nghĩa vụ quân sự, nghỉ theo chế độ thai sản, ốm đau, tai nạn lao động hoặc nghỉ việc có tính chất tạm thời khác. Pháp luật quy định như vậy người lao động sẽ được làm việc ổn định theo yêu cầu công việc của mình, tránh tình trạng chủ sử dụng lao động sử dụng hợp đồng ngắn hạn để trốn tránh bảo hiểm, cho thôi việc người lao động và gây áp lực cho người lao động.

Khi hợp đồng lao động xác định thời hạn kết thúc mà người lao động vẫn làm việc trong vòng 30 ngày thì hợp đồng được gia hạn theo quy định.

Trường hợp hai bên ký kết hợp đồng lao động mới là hợp đồng xác định thời hạn thì cũng chỉ được ký thêm 01 lần, sau đó nếu người lao động vẫn tiếp tục làm việc thì phải ký kết hợp đồng lao động không xác định thời hạn.

Hợp đồng lao động mùa vụ là gì?

Hợp đồng lao động mùa vụ là hợp đồng lao động trong đó người lao động và chủ sử dụng lao động giao kết hợp đồng nhằm thực hiện một công việc có tính chất tạm thời.

Ví dụ: Vào dịp cuối năm nhu cầu sử dụng bánh kẹo tăng cao do có ngày Tết Nguyên đán, do vậy trong thời gian này một số doanh nghiệp sản xuất bánh kẹo như: Công ty Cổ phần Kinh Đô; Công ty TNHH Bánh kẹo Hải Hà, Công ty TNHH Bánh Mứt Kẹo Hà Nội… sẽ đẩy mạnh sản xuất để tạo nguồn hàng cung cấp cho thị trường. Khi đẩy mạnh sản xuất các công ty này cần thêm rất nhiều lao động, thông thường để bổ sung thêm lao động phục vụ sản xuất dịp cuối năm họ sẽ tuyển thêm người lao động để làm việc tạm thời. Đối với những người lao động này công ty Công ty Cổ phần Kinh Đô; Công ty TNHH Bánh kẹo Hải Hà, Công ty TNHH Bánh Mứt Kẹo Hà Nội… sẽ giao kết hợp đồng mùa vụ. Thời hạn hợp đồng thường kéo dài 3 tháng (từ tháng 10 đến tháng 1 năm sau).

Giao kết hợp đồng lao động mùa vụ

Hình thức của hợp đồng:

Khi giao kết Hợp đồng lao động mùa vụ người lao động và người chủ sử dụng lao động phải lập thành lập thành văn bản trừ trường hợp hợp đồng lao động mùa vụ có thời hạn dưới ba tháng người lao động và người sử dụng lao động có thể giao kết bằng lời nói. Đối với trường hợp này việc giao kết hợp đồng bằng lời nói vẫn có giá trị về mặt pháp lý, giàng buộc trách nhiệm, nghĩa vụ, quyền lợi của các bên khi giao kết hợp đồng lao động.

Nội dung của hợp đồng lao động mùa vụ.

Hợp đồng lao động mùa vụ được coi là một loại hợp đồng lao động do vậy trong nội dung hợp đồng lao động mùa vụ vẫn phải có các nội dung cơ bản của hợp đồng lao động theo quy định tại Điều 23, Bộ luật lao động năm 2012.

Tuy nhiên khi soạn thảo nội dung hợp đồng lao động, quý doanh doanh nghiệp cần lưu ý: Hợp đồng lao động mùa vụ được giao kết để làm công việc có tính chất tạm thời do vậy thời hạn của hợp đồng lao động không được để thời gian lâu chẳng hạn như: 12 tháng trở lên.

Thực hiện hợp đồng lao động mùa vụ

Trong quá trình thực hiện hợp đồng lao động người lao động và người sử dụng lao động có quyền điều chỉnh lại một số điều khoản trong hợp đồng lao động nếu được sự đồng ý của bên còn lại. Khi điều chỉnh nội dung trong hợp đồng lao động hai bên có thể ký phụ lục hợp đồng để ghi nhận nội dung thay đổi hoặc lập hợp đồng lao động mùa vụ.

Ngoài ra người lao động và người sử dụng có thể đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động theo quy định tại điều 37, điều 38 Bộ luật lao động năm 2012. Nếu như người lao động, người sử dụng lao động đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động phải thực hiện báo trước cho người lao động ít nhất là 3 ngày.

3. Nội dung chủ yếu của một hợp đồng lao động hoàn chỉnh

Điều 23. Nội dung hợp đồng lao động

1. Hợp đồng lao động phải có những nội dung chủ yếu sau đây:

a) Tên và địa chỉ người sử dụng lao động hoặc của người đại diện hợp pháp;

b) Họ tên, ngày tháng năm sinh, giới tính, địa chỉ nơi cư trú, số chứng minh nhân dân hoặc giấy tờ hợp pháp khác của người lao động;

c) Công việc và địa điểm làm việc;

d) Thời hạn của hợp đồng lao động;

đ) Mức lương, hình thức trả lương, thời hạn trả lương, phụ cấp lương và các khoản bổ sung khác;

e) Chế độ nâng bậc, nâng lương;

g) Thời giờ làm việc, thời giờ nghỉ ngơi;

h) Trang bị bảo hộ lao động cho người lao động;

i) Bảo hiểm xã hội và bảo hiểm y tế;

k) Đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ kỹ năng nghề.

2. Khi người lao động làm việc có liên quan trực tiếp đến bí mật kinh doanh, bí mật công nghệ theo quy định của pháp luật, thì người sử dụng lao động có quyền thỏa thuận bằng văn bản với người lao động về nội dung, thời hạn bảo vệ bí mật kinh doanh, bí mật công nghệ, quyền lợi và việc bồi thường trong trường hợp người lao động vi phạm.

3. Đối với người lao động làm việc trong lĩnh vực nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp, diêm nghiệp thì tùy theo loại công việc mà hai bên có thể giảm một số nội dung chủ yếu của hợp đồng lao động và thỏa thuận bổ sung nội dung về phương thức giải quyết trong trường hợp thực hiện hợp đồng chịu ảnh hưởng của thiên tai, hoả hoạn, thời tiết.

4. Nội dung của hợp đồng lao động đối với người lao động được thuê làm giám đốc trong doanh nghiệp có vốn của Nhà nước do Chính phủ quy định.

Trong trường hợp cần sửa đổi hợp đồng có thể bổ sung bằng cách làm hợp đồng mới hoặc bổ sung phụ lục của hợp đồng lao động. Phụ lục hợp đồng lao động được nêu rõ tại điều 24 của Luật lao động 2013 như sau:

Điều 24. Phụ lục hợp đồng lao động

1. Phụ lục hợp đồng lao động là một bộ phận của hợp đồng lao động và có hiệu lực như hợp đồng lao động.

2. Phụ lục hợp đồng lao động quy định chi tiết một số điều khoản hoặc để sửa đổi, bổ sung hợp đồng lao động.

Trường hợp phụ lục hợp đồng lao động quy định chi tiết một số điều, khoản của hợp đồng lao động mà dẫn đến cách hiểu khác với hợp đồng lao động thì thực hiện theo nội dung của hợp đồng lao động.

Trường hợp phụ lục hợp đồng lao động dùng để sửa đổi, bổ sung hợp đồng lao động thì phải ghi rõ nội dung những điều khoản sửa đổi, bổ sung và thời điểm có hiệu lực.

Như vậy, có thể hiểu phụ lục hợp đồng lao động là một phần của hợp đồng có giá trị pháp lý tương đương với hợp đồng lao động.

Việc soạn thảo hợp đồng lao động có ý nghĩa giúp quan hệ lao động giữa người lao động và người sử dụng lao động trở lên chặt chẽ hơn, hợp đồng lao động do luật sư soạn sẽ tránh được rủi ro pháp lý về hành chính cũng như tranh chấp xảy ra với người lao động và người sử dụng lao động

Mời bạn đọc cùng tham khảo thêm tại mục hỏi đáp thắc mắc trong mục tài liệu nhé.