Soạn bài Thiên Trường vãn vọng SGK Ngữ văn 8 tập 1 Kết nối tri thức - siêu ngắn

Em có thích ngắm cảnh hoàng hôn không? Vì sao?


Trước khi đọc

(trang 43, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Em có thích ngắm cảnh hoàng hôn không? Vì sao?

Phương pháp giải:

Em trình bày cảm nhận của bản thân.

Lời giải chi tiết:

Em rất thích ngắm hoàng hôn bởi đó là khoảnh khắc yên bình, đẹp đẽ và hạnh phúc kết thúc một ngày dài với bao điều thú vị.


1

Câu 1 (trang 44, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Hãy xác định thể thơ của bài Thiên Trường vãn vọng và cho biết em dựa vào các yếu tố nào để nhận biết thể thơ đó.

Phương pháp giải:

Đếm số từ, số câu và dựa vào kiến thức về thể loại thơ để trả lời.

Lời giải chi tiết:

- Thể thơ: thất ngôn tứ tuyệt Đường luật.

- Số câu: 4 câu

- Số chữ: 7 chữ/câu

- Hiệp vần: chữ cuối câu 1, 2, 4 (yên - biên - điền)


2

Câu 2 (trang 44, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Cảnh vật ở hai câu thơ đầu được tái hiện vào khoảng thời gian nào? Chỉ ra mối liên hệ giữa thời gian và các hình ảnh được miêu tả.

Phương pháp giải:

Đọc kỹ 2 câu thơ đầu để trả lời.

Lời giải chi tiết:

- Cảnh vật được tái hiện vào buổi hoàng hôn.

- Mối liên hệ giữa thời gian và các hình ảnh được miêu tả:

+ Khung cảnh đặc trưng của buổi chiều muộn nơi làng quê: trước thôn, sau thôn “mờ mờ như khói phủ”.

+ Cảnh hoàng hôn mờ ảo, thời gian vô hình đã được “hữu hình hóa” qua sự biến đổi tinh tế của cảnh vật.


3

Câu 3 (trang 44, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Những hình ảnh ở hai câu thơ cuối đã gợi lên một bức tranh cuộc sống như thế nào?

Phương pháp giải:

Đọc kỹ hai câu thơ cuối và miêu tả lại bức tranh cuộc sống.

Lời giải chi tiết:

- Buổi hoàng hôn, không gian thanh tĩnh – khi mọi hoạt động dần lắng xuống, con người và loài vật đều tìm về nơi sum vầy, nghỉ ngơi, …

- Hình ảnh gần gũi, thân quen nơi những cánh đồng quê Bắc Bộ, gợi nhịp sống đời thường bình yên, ấm áp.


4

Câu 4 (trang 44, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Bài thơ tái hiện cảnh vật và cuộc sống con người trong nhiều khoảng không gian. Em hãy chỉ ra những khoảng không gian đó theo trình tự được miêu tả trong bài thơ.

Phương pháp giải:

Chỉ ra các khoảng không gian theo trình tự được miêu tả trong bài.

Lời giải chi tiết:

- Không gian: trước xóm sau thôn – khung cảnh làng quê Việt Nam

+ Cảnh vật: “bán vô bán hữu” – phong cảnh mờ ảo, vừa như có lại vừa như không có, vừa thực, lại vừa không có thực

- Không gian: làng quê trong buổi chiều tà mờ ảo

+ Cảnh vật: đàn trâu trở về; cò trắng từng đôi liệng xuống đồng


5

Câu 5 (trang 44, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Theo em, qua bức tranh thiên nhiên và cuộc sống được tái hiện trong bài thơ, tác giả đã bộc lộ cảm xúc, tâm trạng gì?

Phương pháp giải:

Đọc bài thơ để xác định tâm trạng của tác giả.

Lời giải chi tiết:

Tâm trạng của tác giả: đắm chìm mơ màng trong không gian buổi chiều tà dung dị quyến rũ ấy. Trong lòng trào dâng một tình yêu tha thiết đối với xóm làng quê hương đất nước thân thương.


5

Câu 6 (trang 45, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Câu kết trong bài thơ tứ tuyệt Đường luật thường để lại dư âm. Hãy cho biết câu kết trong Thiên Trường vãn vọng có thể gợi cho em những cảm xúc, suy nghĩ gì.

Phương pháp giải:

Nêu cảm xúc, suy nghĩ về câu kết của bài thơ.

Lời giải chi tiết:

Câu kết gợi cho em liên tưởng về cuộc sống bình yên và hạnh phúc.


7

Câu 7 (trang 45, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Tác giả Thiên Trường vãn vọng còn là một vị vua. Điều đó gợi cho em những suy nghĩ gì khi đọc bài thơ?

Phương pháp giải:

Nêu suy nghĩ của em.

Lời giải chi tiết:

Tác giả của bài thơ là một ông vua có tâm hồn thi sĩ. Đọc bài thơ, ta thấy hoàn toàn không có sự ngăn cách nào giữa một người lãnh đạo cao nhất của một quốc gia với một người nông dân thuần phác (cảnh được nhìn và miêu tả ở những nét gần gũi và dân dã nhất). Điều đó cho thấy, nhà vua rất gần dân chúng, rất yêu dân, yêu chuộng sự thanh bình.


Viết kết nối với đọc

(trang 45, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Viết đoạn văn (khoảng 7 – 9 câu) trình bày cảm nhận của em về nhan đề hoặc một hình ảnh đặc sắc trong bài thơ Thiên Trường vãn vọng.

Phương pháp giải:

Lựa chọn một hình ảnh mà em thấy đặc sắc và viết đoạn văn nêu cảm nhận.

Lời giải chi tiết:

Cảm nhận về cảnh mục đồng thổi sáo dẫn trâu về nhà:

Bóng chiều dần buông xuống, mặt trời khuất dần sau ngọn núi. Những cánh cò tìm về chốn bình yên sau một ngày kiếm ăn vất vả. Những cơn gió thoảng qua xua dần không khí nóng bức, để lại cảm giác êm dịu và mát mẻ ngày hè. Đàn trâu thong dong bước về chuồng trên con đường làng quen thuộc, nhè nhẹ ve vẩy chiếc đuôi. Những chú bé ngồi vắt vẻo trên lưng trâu, tay cầm sáo thổi vang. Cảnh làng quê thật yên bình và gần gũi biết bao.