Soạn bài Ôn tập bài 4 SGK Ngữ Văn 7 tập 1 Chân trời sáng tạo - chi tiết

Tóm tắt các đặc điểm của thể loại tản văn, tùy bút mà em đã học.


Câu 1

Câu 1 (trang 95, SGK Ngữ văn 7, tập 1)

Tóm tắt các đặc điểm của thể loại tản văn, tùy bút.

Phương pháp giải:

Dựa vào kiến thức đã học về tản văn và tùy bút, tóm tắt lại đặc điểm của chúng

Lời giải chi tiết:

ĐẶC ĐIỂM

Biểu hiện

Tản văn

Tùy bút

Khái niệm

Là loại văn xuôi ngắn gọn, hàm súc có cách thể hiện đa dạng (trữ tình, tự sự, nghị luận, miêu tả,...), nhưng nhìn chung đều mang tính chất chấm phá, bộc lộ trực tiếp suy nghĩ, cảm xúc của người viết qua các hiện tượng đời sống thường nhật, giàu ý nghĩa xã hội

Là một thể trong ký, dùng ghi chép, miêu tả những hình ảnh, sự việc mà người viết quan sát, chứng kiến; đồng thời chú trọng thể hiện cảm xúc, tình cảm, suy nghĩ của tác giả trước các hiện tượng và vấn đề của đời sống.

Chất trữ tình

Chất trữ tình của tản văn và tùy bút là yếu tố được tạo từ vẻ đẹp của cảm xúc, suy nghĩ, vẻ đẹp của thiên nhiên tạo vật để tạo nên rung động thẩm mỹ cho người đọc.

Cái tôi

Cái tôi trong tản văn, tùy bút là yếu tố thể hiện cảm xúc, suy nghĩ riêng của tác giả qua văn bản. Thông thường, có thể nhận biết cái tôi ấy qua các từ nhân xưng ngôi thứ nhất.

Ngôn ngữ

Ngôn ngữ tản văn, tùy bút thường tinh tế, sống động, mang hơi thể đời sống, giàu hình ảnh và chất trữ tình.


Câu 2

Câu 2 (trang 95, SGK Ngữ văn 7, tập 1)

Đọc lại các văn bản trong bài và điền thông tin phù hợp vào phiếu sau:

Văn bản

Chủ đề

Dấu hiệu nhận biết cái tôi của người viết

Tình cảm, cảm xúc của người viết thể hiện qua ngôn ngữ văn bản

Cốm vòng

 

 

 

Mùa thu về Trùng Khánh nghe hạt dẻ hát

 

 

 

Mùa phơi sân trước

 

 

 

 

Phương pháp giải:

Đọc các văn bản, điền vào bảng theo suy nghĩ của em

Lời giải chi tiết:


Câu 3

Câu 3 (trang 95, SGK Ngữ văn 7, tập 1)

Ghi lại cảm nhận của em về cái tôi của người viết trong văn bản Cốm vòngMùa thu về Trùng Khánh nghe hạt dẻ hát theo mẫu bảng sau (làm vào vở):

Văn bản

Cảm nhận về cái tôi của người viết

Cốm vòng

 

Mùa thu về Trùng Khánh nghe hạt dẻ hát

 

Phương pháp giải:

Dựa vào phần tri thức Ngữ văn và suy nghĩ của bản thân em, cảm nhận về cái “tôi” của tác giả và điền vào bảng.

Lời giải chi tiết:


Câu 4

Câu 4 (Trang 95, SGK Ngữ văn 7, tập 1)

Sự khác biệt về ngôn ngữ giữa các vùng miền có ý nghĩa như thế nào? Nêu một vài ví dụ thể hiện sự khác biệt ấy.

Phương pháp giải:

Dựa vào suy nghĩ của em, xem sự khác biệt ấy có ý nghĩa như thế nào và nêu ví dụ.

Lời giải chi tiết:

- Sự khác biệt về ngôn ngữ giữa các vùng miền có ý nghĩa: góp phần làm cho Tiếng Việt thêm giàu đẹp. Trân trọng sự khác biệt về ngôn ngữ cũng chính là trân trọng sự khác biệt về văn hóa giữa các vùng miền.

- Ví dụ:

Từ ngữ

Miền Bắc

Miền Trung

Miền Nam

Bát

Bát

Đọi

Chén

Quả dứa

Quả dứa

Trái gai

Trái thơm

Quả roi

Quả roi

Quả đào

Quả mận

Dọc mùng

Dọc mùng

Ráy

Bạc hà

Quả quất

Quả quất

Trái hạnh

Trái tắc

Cải cúc

Cải cúc

Tàng ô

Tần ô


Câu 5

Câu 5 (trang 95, SGK Ngữ văn 7, tập 1)

Khi viết bài văn biểu cảm về sự việc và tóm tắt ý chính do người khác trình bày, em cần lưu ý những gì?

Phương pháp giải:

Trả lời dựa vào suy nghĩ bản thân

Lời giải chi tiết:

Khi viết bài văn biểu cảm về sự việc và tóm tắt ý chính do người khác trình bày, em cần lưu ý:

- Tình cảm trong bài văn phải chân thực, trong sáng.

- Sử dụng ngôi thứ nhất để chia sẻ cảm xúc.

- Kết hợp yếu tố miêu tả và tự sự nhằm hỗ trợ cho việc bộc lộ cảm xúc.

- Bố cục đảm bảo 3 phần: Mở bài, thân bài và kết bài.

+ Mở bài: giới thiệu đối tượng biểu cảm, biểu đạt cảm xúc chung về đối tượng.

+ Thân bài: Biểu lộ cảm xúc, suy nghĩ cụ thể một cách sâu sắc về đối tượng. Đối với bài văn biểu cảm về con người, người viết cần biểu lộ cảm xúc, suy nghĩ về đặc điểm, tính cách, kỉ niệm gắn với người đó. Đối với bài văn biểu cảm về sự việc, người viết có thể biểu lộ cảm xúc theo trình tự diễn tiến của sự việc.

+ Kết bài: khẳng định lại tình cảm, cảm xúc về đối tượng; rút ra điều đáng nhớ đối với bản thân


Câu 6

Câu 6 (trang 95, SGK Ngữ văn 7, tập 1)

Ghi lại những món quà mà thiên nhiên đã ban tặng cho em mỗi ngày và những việc em có thể làm để giúp thiên nhiên tươi đẹp hơn (làm vào vở).

Quà tặng của thiên nhiên

Việc em có thể làm để thiên nhiên tươi đẹp hơn

Cây và hoa

 

Các loài động vật

 

Bãi biển đẹp

 

....

 

Phương pháp giải:

Dựa vào sự hiểu biết bản thân và kinh nghiệm sống em hãy điền vào bảng

Lời giải chi tiết:

Quà tặng của thiên nhiên

Việc em có thể làm để thiên nhiên tươi đẹp hơn

Cây và hoa

Không ngắt hoa, bẻ cánh, phá hoại cảnh quan.

Các loài động vật

Chăm sóc, yêu thương, bảo vệ các loài động vật.

Bãi biển đẹp

Không xả rác bừa bãi ra biển.

Các địa điểm du lịch đẹp

Quảng bá nền văn hóa với nhiều bạn bè khác.

Các khu rừng nguyên sinh rộng lớn.

Không chặt phá rừng, gây hại tới rừng.


Câu 7

Câu 7 (trang 95, SGK Ngữ văn 7, tập 1)

Từ những gì đã học trong bài học này, em hãy trả lời câu hỏi: Quà tặng của thiên nhiên có ý nghĩa như thế nào đối với cuộc sống của chúng ta?

Phương pháp giải:

Dựa vào suy nghĩ của bản thân

Lời giải chi tiết:

Quà tặng của thiên nhiên có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với cuộc sống của chúng ta vì:

- Nó mang lại rất nhiều lợi ích cho con người.

- Thiên nhiên chính là một người mẹ, một người bạn thân thiết với con người.

- Thiên nhiên giúp con người sản sinh ra sự sống.

- Thiên nhiên tạo ra các nguồn tài nguyên phục vụ đời sống con người

Bài giải tiếp theo